Liturgi lagungarriak

A) APAIZAREN MONIZIOAK

AGURRA ETA SARRERA
Senideok, Kristo, gure itxaropenaren oinarria eta poza, zuekin!

Adiskideok, ongi etorri. Igandeko ospaketa honi hasiera eman diezaiogun, erabat maitatuak eta onartuak garela sentituz. Jesu Kristok maitatzen eta onartzen gaitu. Berak dei egiten digu bere mahaira, eta besteak gure mahaira biltzen irakasten digu.

Eska diezaiogun orain gure Jainkoari, hainbeste eratara aurkezten zaigun Jainko horri, ireki ditzala gure bihotzak eta berri gaitzala sakonetik.

– Jesus Jauna, gure etxeko egin zarena. Erruki, Jauna.
– Jesus Jauna, gure biziera partekatu nahi izan duzuna. Kristo, erruki.
– Jesus Jauna, zeure hitza atergabe esaten diguzuna. Erruki, Jauna.


PREFAZIOA
Jainkoaren hitza entzun ondoren, berak bere mahaian ematen digu ostatu. Jesu Kristorekin batera goraki ospa dezagun esker ona, beraren Gorputz-Odolak banatuz, betiko bizia izan dezagun.

GURE AITA
Atea irekitzeak, bestearen esku jartzea esan nahi du. Besteak behar gaitu eta entzuna izan nahi du. Eska diezaiogun Aitari, egin dadila beraren nahia.

HONA HEMEN
Hona hemen Jesus! Gure etxean gelditzera dator. Zoriontsuak atea ireki eta berarekin bizitzeko poza dutenak!

B) IRAKURGAIEN MONIZIOAK
1) Testamentu Zaharreko zati bat entzungo dugu orain; eta bertan Abrahamen espiritu hartzaile eta ostatu-emailea aipatuko zaigu. Bidez doazen hiru gizoni ostatu emanez, Jainkoari berari ematen dio ostatu.
2) San Paulok, Ebanjelioaren zerbitzuan bizi duen poza adierazten digu. Eginkizun zaila eta saminezkoa den arren, balio handikoa da.



HERRI-OTOITZA    
Senideok: Jainkoak bere bihotzean ostatu eman digu maitasunez. Guk ere orain gure otoitzean toki egin diezaiegun gizon-emakume guztiei.
•    Elizaren alde: kristau-elkarteak harrera onekoak eta bihotz-zabalak izan daitezen gizon-emakume guztientzat eta, batez ere, gizarteak baztertzen dituenentzat.
•    Gure Euskal Herriarentzat: herri ostatu-emaile izan dadin, onartzen duen bakoitzarengan Jesus bera onartzen duela kontuan izanez.
•    Sufritzen duten guztien alde; gogorkeriaz edo ezbeharrez kaltetuak izan diren guztien alde: fededunengan eta gizon-emakume guztiengan harrera ona eta bihotz zabala aurki ditzaten eta beraiek ere gozo joka dezaten.
•    Familia guztien alde: giza-harreman baketsu eta gozoen eskola izan daitezen eta behartsuenentzat ateak zabalik eduki ditzaten.
•    Hemen elkartu garen guztion alde: Eukaristian ospatzen dugun elkartasuna, gero gizartean bizi eta erakutsi dezagun elkar maitasunean.
Entzun, Aita ona, zure seme-alaben eskariak. Betorkigu zure bakezko erreinua, gure mundu hau zuk nahi bezalako anaiartea izan dadin. Jesu Kristo gure Jaunaren bitartez.



 H OMILIA 
Jesusen Jerusalemerako bidea, fededun guztiok egin beharreko bidea da, baldin eta Jesusen jarraitzaile zintzo izan nahi badugu. Eta bide horrek bere baldintza edo jokamolde zehatzak ditu: errukia erabiltzea eskatzen zitzaigun aurreko igandean, samariar onak izatea. Eta bide horrek, otoitza eskatzen du, gaur eta hurrengo igandean ikus dezakegunez. Hamaseigarren igande honek, Jainkoari adi entzutea aipatzen du eta goresten. Hitza entzun eta Hitza bihotz betean onartu. Ostatu-ematea eta «oinetan eseririk, haren hitza entzutea» emango zaizkigu jokabide bezala. Bihotz-zabal eta bihotz-adi bizitzea behar-beharrezkoa dugu gure Jainkoarekiko eta lagun hurkoarekiko harremanak fede-mailan bizi nahi baditugu.

Gaurko irakurgaietan bi maila bezala nabari dira, baina biak elkar lotuak, biak elkar osatuz: lehen maila, ostatu ematearena; eta Mariaren entzun beharra, bestea. Lehenengoari dagokionez, Abrahamek ostatu ematen die hiru gizonei eta Martak eta Mariak ostatu ematen diote Jesusi. Eta ostatu emanzalea izan behar du fededunak. Gaurko munduak, hala dirudi, gizon-emakume itsiak sortzen ditu. Bata bestearekiko harremanak gogortu eta hoztu egin zaizkigu. Gizarte gogorra eta gogortua bizi dugu. Baina Jainkoaren hitzak aurrean jarri digun jokaera, bestelakoa da: elkarrentzat zabalik eraman behar dugu bihotza. Mundu onartzailea, gizarte biguna eratu eta eraiki behar dugu. Lagun hurkoa ez baita etsaia. Ez daukagu zertan bizirik defentsiban. Bata bestea baino handiagoak izan nahiak ekarri gaitu gure egoera zelebre honetara.

Gainera, elkarrentzat ostatu-emanzale izate honi beste ikuspuntua erantsi behar diogu, fedearena. Izan ere, fede-mailatik begiratuz gero, gauza jakina da, fededunak lagun hurko bakoitzarengan, Jesus berbera ikusi behar duela. Lagun hurko bakoitza, Jainkoaren bisitaldia bezala hartu. Lagun hurkoa, datorrena datorkigula, "teo-fania" da, Jainkoaren agerraldia. Eta fedea sekula ez da esker txarrekoa. Ematen dena baino gehiago jasotzen da beti maila honetan. Ahalduntxoa eman, eta Jainkoaren dohain betea jaso. «Txiki hauetako bati egiten diozuena, neuri egiten didazue». Gure euskal gizarteak zoritxarrez hainbeste gizon-emakume markatuta dauzka. Halako onartzen dugu, hala pentsatzen duelako. Beste hau, berriz, baztertzen dut, honelako eginkizuna edo daukalako. Ez dugu ahaztu behar gure eliz elkarteetan honako jokalege hau: Elizak harrera oneko sukalde izan behar duela. Egiazko indar erakartzailea erakutsi nahi baldin badu, Elizak egia handiak baino lehen, bihotz handia azaldu behar du. Bestela, jendeak ez du Jainkoaren bihotz onartzailea ezagutuko.

Baina san Lukasek gaurko ebanjelio-zatian piska bat aurrerago joan nahi du: «Mariak alderdirik onena aukeratu du». Eta Mariaren jarrera entzulea txalotzen du Jesusek. Kontua ez da, noski, egintza eta kontenplazioa elkarren kontra jartzea.  Hori gauzak gehiegiz sinplifikatzea da. Ez, «egitea» eta «kontenplazioa» ez daude elkarren kontra. Jesusek ez du Martaren jarduera gaitzesten, kondenatzen. Gogoan izan aurreko igandeko ebanjeliokoa: samariar onak egin zuena txalotzen zen. Hari, bere barrenak lagun hurkoaren alde egitea eskatzen zion. Apaizak eta lebitarrak, berriz, tenpluko kontuen aitzakiatan, ihes egin zuten, ez zuten egin beharrekoa egin. Martaren eta Mariaren arteko zera honetan nabarmendu nahi dena, zera da: Jesusengana fedezko entzumen argiz hurbildu behar dela. Maisuaren hitzaren ikasle bihurtu behar dugula. Horixe da aukerarik onena. Martaren atsekabe estuak ez du atarramentu onik. Bizitza kontrolatu nahi balu bezala dabil, estu eta larri. Denetara iritsi nahi du. Eta beharbada inportanteena ahaztu du, maitasuna. Mariak, berriz, bizitzaren bihotza aurkitu du. Badaki Jesusekin dena daukala, eta ez dabil ito-larri. Zertarako du bizitza maitasunaren oinetan bizitzeko ez bada?

Ostatu-emateak zer hausnarturik ematen badu, hitza entzutearen puntu honek ere ematen du ba zer hausnartua gaur egun. Zenbaterainoko garrantzia ematen diogu gure fede-bizitzan «hitza entzuteari»? Sarri askotan presa eta itobehar larrian gabiltza, beti berehalakoak egin nahiz. Eta akaso eginbeharreko garrantzizkoenak, beharrezkoenak, ahaztuta dauzkagu. Egiteak entzutearen sustraia falta baldin badu, zer? Hitza entzutearen faltan ez al gara askotan erretzen? Adi-adi entzuten denbora galtzea, behar-beharrezkoa dugu gaurko gizartearen bideak Jainkoaren argitan irakurtzeko. Uka ezinezkoa ematen du: gaur jende asko dabil «ekintzaz erreta» eta «entzuteko bake-bila». Ez, noski, egitea gaiztoa delako. Egiteak entzutearen lurra behar duelako azpian baizik, bestela gure egintzari fedezko argia falta dakioke. Kontzilio ondoren, Jainkoaren Hitzari sekulako garrantzia ematen zitzaion bolada eder askoa izan zen. Gaur ez al da bolada hura zertxobait indargabetu? Penagarria izango litzateke hori. Pentsatzekoa!

Ostatu-ematea eta entzutea: horra fededunari gaurko ebanjelioak eskatzen dion postura bikoitza. Baina biak elkartu daitezke. Begira: ondoan dugun lagun hurko bakoitzarengan, eta batik bat pobre eta txikienengan, Jainkoa datorkigu eta Jainkoak hitz egiten digu. Batez ere, sufritzen dutenengan. Jainkoari txikiengan ostatu ematen badiogu, txikien bidez Jainkoaren hitz ederra jasoko dugu sari. Abrahamek hiru gizon ikusi zituen, baina hiru gizonengan Jainko berberaren bisita jaso zuen. Hori bera da, hitzez hitz, guri ere gertatzen zaiguna. Eta, egia esate aldera, zera esan behar dugu: gure gizartean txiki eta pobre eta sufritzaile asko daukagu, asko.

Eukaristian Jainkoari ostatu ematen diogu bihotzean, elkartearen eta bakoitzaren bihotzean. Eta Jainkoak bere dohain aberatsez erantzuten digu. Eukaristia bilduma ederra dugu gaurko Jainkoaren Hitza bere onean ulertzeko.

Liturgi lagungarriak

A) APAIZAREN MONIZIOAK

AGURRA ETA SARRERA
Senideok, Jesu Kristo gure Jaunaren grazia, zuekin!

Bai, Jesu Kristoren graziak lagun diezagula beti. Berarengan dugu bakea, askatasuna, gure itxaropena. Haren Erreinua, haren Ebanjelioa, berritasun dugu, bizi berri.  Pobreentzako adorea dugu, tristeentzako argia, bidegalduentzako uste ona, beldurtuentzako adorea.
Igandero biltzen gara elkarrekin Jesu Kristorekiko gure lokarria estutzeko, beraren jarraitzaile izan nahi dugula aitortzeko, bera beti gure ondoan nahi dugula azaltzeko.

Isilune laburra eginez hasiko dugu Eukaristia. Sar gaitezen barrura eta aitor dezagun gure ahuldadea eta eska dezagun errukia.

– Jesus Jauna, zure herriaren poza eta kontsolamendua. Erruki, Jauna.
– Jesus Jauna, zeure gurutzearen ezaugarriz markatu gaituzuna. Kristo, erruki.
– Jesus Jauna, Berri Ona zabaltzera bidaltzen gaituzuna. Erruki, Jauna.

PREFAZIOA
Jesusengan bakea eman zaigu, eta bake hori ospatzen dugu Eukaristian. Eskerrak eman diezazkiogun gure Aitari, Jesu Kristorenagan berekin adiskidetu gaituelako.

GURE AITA
Jesusek Jainko Aitaren maitasuna eman digu aditzera. Horregatik, uste onez esan dezagun.



B) IRAKURGAIEN MONIZIOAK
1. Ilusioz beteriko zatia entzungo dugu lehenengo irakurgai honetan. Erbestetik itzuli eta herria erabat desegina aurkitu zutenei zuzendutako hitzak dira. Jainkoak bakea eta zoriona adierazten die. Bake hori bera da Jesusek ebanjeliokoan eskainiko diguna.
2. Galaziarrei zuzendutako hitzak entzun ditugu azken igandeotan. Gaur azken atalak irakurtzen dizkiogu Gutun horri. Jesusenganako fedez beteriko hitzak dira.
                                 


HERRI-OTOITZA
Otoitz egin diezaiogun guztion Aitari, gizadi osoari bere maitasuna eman diezaiola eskatuz.

•    Munduko herri guztientzako bakea eta elkartasuna eska ditzagun. Eska dezagun tertrorismoaren erasoak amaitzea. Turkiako aireportuan gertatutako sarraskian hildako eta zaurituentzako bakea eska dezagun.

•    Otoitz egin dezagun, gerraren edo gosearen menpe jaio eta hazten diren haurren alde.

•    Otoitz egin dezagun gure herriko politikari eta agintarien alde:
    egiazko justizia eta berdintasuna bila eta zerbitza ditzaten.

•    Otoitz egin dezagun gure herrian eta familietan sufritzen ari diren guztien alde, gure gaixoen alde; gerran ari diren herrien alde: Jesusen bakeak poztu ditzan.

•    Otoitz egin dezagun gure senideen alde, hemen elkartu garen guztion alde:
    Berri Ona eginkizun eta sari izan dezagun.

Entzun, Aita maitea, gure eskariak. Zu zara on guztien iturburu. Emazkiguzu zure ontasunaren dohainak. Jesu Kristo gure Jaunaren bitartez.


               
HOMILIA
Jesus Jerusalemera bidean utzi genuen aurreko igandean. Harantz doa, Aitaren borondatea betetzera. Hara doa, Aitaren nahiaren gailurrean, gizadia salbatzera. Baina, Jerusalemerako bidea ez du Jesusek bakarrik egin nahi. Berari jarraitu nahi dioten ikasleek ere parte hartu behar dute Jesusen betebehar eta eginbehar horretan. Jesusen bide bera egin behar dute haren ikasle izan nahi dutenek. Izan ere, ikasleek zabaldu beharko baitute munduan zehar Jesusen askatasunaren emaitza. Jesusek egin duen askatasuna gizon-emakume guztientzat baita. Horra zergatik bidali dituen Jesusek bere ikasleak bere salbamenaren berri zabaltzera.

Hirurogeita hamabi bidali zituen, ez hamabiak bakarrik. Argi erakusten du detaile horrek, Ebanjelioa zabaltzea kristau-elkarte osoaren eginkizuna dela. Kristau elkarte osoaz baliatu nahi duela Jesusek askatasun-asmoa bideratzeko. Kristau orok ikus dezake horretatik, denok izan garela misio-lanera bidaliak. Erreinuaren testigantza ematea ez dela elizgizon deitzen ditugun horien lana soilik. Konpromiso horrek fededun guztiak lotzen ditu. Hirurogeita hamabi zenbaki horrek, seguru asko, zenbaki sinbolikoa izaki, kristau guztien adierazgarri nahi du izan. Elizak, bere fededunen bidez, herrien bidera atera behar du, gizon-emakume guztiak askatasunera biltzeko.

Garai zailak direla misio-lan hori burutzeko? Egia da. Horregatik, oso eskura datorkigu lehenengo irakurgaian entzun duguna. Hiria berreraikitzen ari ziren haientzat ere garai zailak ziren zinez. Eta, halere, Jainkoa gertuan sentitzen zuten, Jainkoa Ama sentitzen zuten. Handik eta hemendik, indar hau edo hura kontra altxa dakioke eliz elkarteari, baina Jainkoaren amatasun gozoak babesten eta indartzen du. Eta Jainkoaren presentzia horri bakea dario ibaika, ondasun betea, poza eta emankortasun neurrigabea. Eta horra, bake horixe da, poz horixe, ikasleek auzoz auzo daramaten mezua. «Bakea etxe honetan», horixe dute agurra. Ez da, beraz, harritzekoa, oraintxe bertan Salmoarekin kantatu duguna: «Kanta, lurbira, kantu berri bat Jainkoari». Edo, era berean, ez da harritzekoa, otoitzean Elizak «egiazko poza eta betiko zoriona» eskatzea.

Misio hori nola betetzen den galdetu al duzu? Ba, begira, ebanjelioan nahiko zehatz eman zaigu eta erantzuna:
•     Ikasleak, aurrena, bidaliak dira. Ez doaz beren gogoz eta kabuz. Ez da beren buruari ezarri dioten erabakia, lehen mailan behintzat. Horregatik, misioa otoitzean oinarritzen da. «Egin otoitz uzta-jabeari». Ez da guk geure indarrez irits dezakegun zerbait. Ekimena, lehenengo urratsa, beti Kristorena da. Ikasleak ez du sekula ahaztu behar «Norbaitek bidalia» dela.
•     Bigarrenik, otzan joan behar dute. «Arkumeak otso artera bezala». Ez indarkeriaz, ez handikeriaz, ez gehiegizko ustez. Berri Onaren indar gordea aski dute. Ez dute beste inolako indar gehigarririk behar.
•     Gainera, behartsu eta irabazi-nahirik gabe joan behar dute. Horrela bakarrik, gorritasunaren neurri latzez, emango diote sinesgarritasuna beren mezuari.
•     Daramaten mezua bakea da, Erreinua, Berri Ona. Ez dute beren buruaz hitz egin behar. Jesusi bidea prestatzen ari dira, Joan bataiatzaile berriak bezala. «Bera joateko zen herri eta auzo guztietara» dihoaz, atzetik datorrena adieraziz.
•     Erreinua gertuan dela erakusteko, Erreinu horren ezaugarri bezala gaitz oro gainditu behar dute. Erreinua, azken batean, gizakia oso-osorik sendatzen duen jainkozko indarra baita.
•    Eta, azkenik, ez dute gauza bat ahaztu behar. Jainkozko indarra berekin badute ere, ez zaizkie zailtasunak faltako. San Paulok izan zituen bezalaxe, Jesusen ikasle guztiek izango dituzte zailtasunak. «Jesusen ezaugarriak nire gorputzean daramatzat nik». Baita Jesusen misiolariak ere.

Honi guztiari, esan dugun honi alegia, bi ondorio behintzat atera nahi nizkioke. Ikusi dugunez, hitza baino askoz gehiago aipatu da testigantza Jesusek betetzeko eman digun misioa burutzean. Ez indarra, ez derrigorrezko ezarpena. Elizak, ikasleak, pobre, libre, biluzk, bakezale eta pozik agertuz, Jesusek ekarri digun askatasuna nolakoa den azaldu behar du. Eta hori, hitzak hitz, ezin daiteke testigantza gabeko hitzez azaldu. Inoiz ere ez, eta gaur gutxiago. Asko hitz egiteari beste indarra falta baldin bazaio, bizikizunarena, hitz guztiak haizeak eramango ditu. Sinesgarritasuna faltako zaio esaten dugunari.

Beraz, eta hauxe dut bigarren ondorio, fededun bakoitzak ikusi behar du non eta nola eman behar duen bere bizikizunaren testigantza. Jesusek bidalitako hirurogeita hamabi horietan gaude fededun bakoitza. Zuk, ama horrek, zeure eguneroko lan eskergabe horretan. Zuk, langile, zeure kasuan dagokizun lanean. Zuk, artzain edo baserritar, hortxe mendian edo soroetan, eguzki beroaren ziztada bizien azpian erretzen. Edo zuk, gaiso maitagarri horrek, hortxe ohe astun horretan. Zeren testigantza, galdetuko duzu?! Berri Onarena. Baina nola? Bakez, pozez, pobretasunez, neurriz, aurpegi zorioneko baten bidez. Nori? Denei. Guztiei. Unibertsalismo zabalez jantzitako bihotz handiz.

Orain Eukaristia ospatzen jarraitu behar dugu. «Zoazte Jaunaren bakean» esango zaigu. Eta gaur badakigu horrek zer esan nahi duen. Baina, aurrena, eraman behar ditugun bakea eta poza jaso behar ditugu askatasunaren misteriotik, aldareko mahaitik. Gure fedea aitortuz, hurbil gaitezen Erreinuko mahaira.

Liturgi lagungarriak

A) APAIZAREN MONIZIOAK

AGURRA ETA SARRERA
Nazareteko Jesusek adierazi zigun eta Espirituak biziarazten digun Jainko Aitaren maitasuna, bego indarrean zuekin.

Gaur galdera handi bat egingo dugu eta egingo zaigu ebanjeliokoan: Nor da nire lagun hurkoa?  Eta erantzun genezake: beharrean dagoen edonor dut lagun hurko.
Igandero, Eukaristia ospatzera biltzen garenean, maitasun-neurririk bikainena ikusten dugu: lagun hurkoa gurutzean hiltzeraino maitatzea. Maitasun horixe sartu nahi digu Jesu Kristo berpiztuak gure bihotzetan. Maitasunaren misterioan sartzera goaz bete-betean.

Gure elkartearen erdian tarteko dugun Jaunaren aurrean, aitor dezagun, bekatariak izanik, erruki beharrean gaudela.
– Jesus Jauna, Aitaren hitz bizigarria. Erruki, Jauna.
– Jesus Jauna, gure bide zaurituan samariar on zaituguna. Kristo, erruki.
– Jesus Jauna, izaki guztiak adiskidetzen dituzuna. Erruki, Jauna.


PREFAZIOA
JesukKristo da gutaz errukitu den samariar ona, maitasunik bikainena azaldu diguna.  Esker onez jaso dezagun gure bihotza, bera gurekin maitale dugulako beti.


GURE AITA
Otoitz egiogun guztion Aitari, anaiarte bat osatzeko borondatea bizi dezagun. Jesusek irakatsi bezala, esan dezagun inolako beldurrik gabe.




B) IRAKURGAIEN MONIZIOAK
1 – Zein da Jaunaren agindua? Zer espero du Jaunak guregandik? Ebanjelioan garbi eta sinple erantzungo dio Jesusek galdera horri. Lehenengo irakurgai hau, Jesusen hitzak ulertzeko prestaera dugu. Entzun dezagun.
2 – San Pauloren beste karta bat irakurtzeari ekiten diogu gaur. Lau igandez karta horretatik irakurriko dugu. Gaurko Turkian zegoen Kolosas hiriko kristauei idatzia da. Jesu Kristo nor den guretzat esango digu Paulok. Jesu Kristok eman digun salbazio-bidea nola egin behar dugun.



HERRI-OTOITZA
Egin dezagun otoitz eta eska diezaiogun Aitari bere Erreinuaren maitasuna eta senidetasuna hazi daitezela gure artean eta gizon-emakume guztien artean.

*    Guretako bakoitza eta Eliza osoa zaurituen zerbitzura bizi gaitezen, Jesusek agindu zigun bezala.

*    Herri aberatsetako agintariak jabetu daitezen herri pobreekin egiten den injustiziaz, eta ondasunen banaketa zuzenagoa bila dezaten.

*    Gogoan izan ditzagun azken egunetan atentatuen amorruz hil eta zauritu diren pertsonak: bakearen maitasunak giza harremanak senidetu ditzan, guztion mesederako.

*    Oporretan dauden gure senide eta adiskideek benetako atsedena goza dezaten gorputzean eta espirituan.

*    Jesusen Ebanjelioak gure bihotza eta gure bizitzak berri ditzan.

Entzun, Aita, gure eskariak, eta isur zure maitasuna gizon-emakume guztien bihotzetan. Jesu Kristo gure Jaunaren bitartez.

 

HOMILIA
Fedean adiskide zaren hori: Ebanjelio-zati honi alderdi askotatik hel dakioke, oso zati aberatsa izaki. Baina nik uste beste alderdi eta ikuspuntu guztien gainetik bat nabarmentzen zaiola garbi-garbi: errukiarena!
Jesusek, mundura etorriz, bere Aitaren maitasun errukiorra hots egin nahi izan zigun, gure bizibidearen argi eta poz bezala. Jainkoa, Aita errukiorra da, maitatzea gogo duena. Eta, maitatzeko, Jainko Aitak ez du begiratzen nork merezi duen maitatua izatea edota nori zor zaion maitasuna. Gizon-emakume bakoitza maitagarri ikusi du. Guztientzat izan du erruki. Guztioi bekatuak barkatu eta bizimaila berria eman digu. Hori da errukiaren gorengo neurri hautsiezina.
Gaurko ebanjelioan, aurrena, kristau-bizitza guztia josten duen lege askatzailea eman zaigu: Jainkoarekiko maitasuna. Maitasun erabatekoa, oso-osoa, zirrikiturik gabekoa, eskaporik gabeko lege borobila: «Maita ezazu Jauna, zure Jaungoikoa». Baina, Jainkoarekiko lege honek beste egintza guztien neurri izanik ere, badu berak ere bere neurria: lagun hurkoarekiko maitasuna. Askotan esaten baita esan, «nik Jainkoa asko maite dut», baina, esatea ez izan maitasun, arik eta esaten duguna hurkoarekiko maitasunez baieztatzen ez badugu. Askotan, Jainkoa ikusten ez dena izateak, patxada dezentea ematen dio gure maitatu beharrari. Baina, Jainkoa maitatu lagun hurkoarengan maitatu behar da, eta hortxe hasten zaizkigu estuasunak.
Izan ere, entzule, gaurko ebanjelioak, honetan erreparatuko zenuen, bi gizon-klase igaroarazi ditu bidean zauritua izan den horren ondoan: tenpluko bi zerbitzari, alde batetik, eta fedegabeko dei genezakeen samariar bat, bestetik. Horrek zer esaten dizu? Aurrena, ez dela aski tenpluan, elizan, elizkizun handiak egitea. Ez dela Jainkoarentzat gustagarri tenpluko eginkizun guztia. Ez berez atsegin ez zaizkiolako elizako horiek. Baizik eta horiek gero bizitzan maitasun bihurtzea nahi duelako. Jainkoa elizan maitatu eta laguhurkoa bizitzan baztertu, hori ez da Jainkoarentzat onartzekoa. Jainkoarekiko maitasuna, hurkoarekiko arduragabeaz uka daiteke.
Eta berriro hasierara gatoz: Jainkoak errukia nahi du. Beste guztiak ongi daude, baina errukia sortzeko, ez bestetarako. Jainkoak errukia nahi du, eta otoitza eta elizkizunak eta opariak eta sakramentuak eta, denak errukior izaten ikasteko dira. Jainkoak errukia nahi du. Eta errukia gorpuzduna da beti, ez teorikoa.
Ebanjelioko samariarrak ederki erakusten du errukia zer-nolako jokabidea den. Apaizak eta lebitarrak beren buruari begiratzen diote eta ez da abiapuntu txukuna: zaurituaren odola ukituz elizkizunetarako zikin zitezkeen legearen arabera. Samariarrak, berriz, bere buruari ez, beharrean dagoenari begiratzen dio. Eta horixe da errukiaren lehen pausoa: geure buruari begiratu ordez, nork behar gaituen begiratzea. Geu urreratu, geu egin hurko, behar gaituenarentzat. Bigarrenik, bere guztia zaurituaren zerbitzura jartzen du. Ez daki nor den, ez nongoa den, baina bere astia, bere ondasunak, bere ardura, zaurituaren zerbitzuan jartzen ditu. Bere ondasunak ez ezik, bere izate guztia ere premiadunaren alde. Hori da errukia. Hori da maitasuna. Hori da kristau-bide jatorra.
Baina, eta hau aurrena esatekoa da, samariarraren portaera hau, guk jarraitzekoa izan arren, bada aurreragokorik: alegia, samariarraren portaera, guretzat lege izan aurretik, guretzat grazia izan dela. Jesu Kristo izan baita guretzat samariar ona. Eta hemen bai, maitasunak buelo berriak hartzen dituela. Zergatik maitatu behar dugu? Aurrez maitatuak izan garelako! Zergatik arduratu besteez? Gutaz Jesu Kristo arduratu delako! Zergatik eman daukaguna eta garena besteen zerbitzuan? Jesu Kristo guregatik gurutzean hil delako! Ez duzu ba pentsatuko, entzule, guk egin behar dugun errukia gehiegizkoa denik, gure alde egin dena ordaintzeko, ez da?
Gaurko ebanjelio-zati honek, besteak beste, aurrena esker ona sortu behar liguke: Jainkoak bide-bazterretik jaso gaitu. Pazko misterioan maitasunaren jainkozko neurriak eman ditu. Gure alde. Jainkoak ez du ezer utzi eman gabe, egin gabe. Jainkoa izan da lehena maitatzen. «Maitasuna ez da guk egiten duguna. Jainkoak guretzat egin duena da maitasuna». Horregatik esaten nizun, esker ona dela gaur bizi behar dugun lehen sentipena.
Baina esker on horri, bigarrenik, gorputza eman behar genioke. Alegia, esker ona maitasun bihurtu. Eta Jainkoak gutaz errukia izan badu, maitasuna errukituz gorpuzten da. Errukitu? Bai, Jesu Kristok guretzat egin duena egin besteentzat. Besteentzat izan oso-osorik. Jainkoak errukia maite baitu. Barkatu, lagundu, hustu, ez gorde, ez begiratu nor den beharrean dagoena. Eta horrek bihotz zabala eskatzen du. Ez dugu inor bazterrera utzi behar. Ez diogu inori gure etxeko aterik itxi behar. Ez dugu inor gure besarkadatik kanpora bota behar. Kristauaren besoetan denak kabitzen dira. Esklusioak, baztertzeak eta antzekoak ez dira kristauak. Guk ez daukagu gaiztoena ere baztertzerik. Baztertzeak ez du ezer konpontzen.
Gure artean errukiari non gorputza eman ez zaigu falta, nik uste. Krisialdiaren zauriak asko eta handiak dira une honetan. Etenaren zauriak nabarmenegiak dira.
Goazen Eukaristiara. Errukiaren jarleku eta iturri da Eukaristia. Hortxe izan du Jainkoak gutaz erruki. Hortxe daukagu errukiaren eskola.    

Liturgi lagungarriak

A) APAIZAREN MONIZIOAK

AGURRA ETA SARRERA

Anai-arreba maiteok, ongi etorri! Jesu Kristo gure Jaunaren maitasuna eta bakea beude zuekin!

Ongi etorri, bai, Jesusen Pazko-misteriora. Igandearen muinean, gure bihotzak erakartzen dituen Jesus berpiztuarekin egiten dugu topo. Hemen sortzen da egiazko segiziorako grina. Jesus ikusi nahi dugu. Berari entzun nahi diogu. Berarekin egon nahi dugu. Berari jarraitu nahi diogu.

Badakigu Jesusen bidea eskakizun handiko bidea dela, baina bera tarteko dugu beti gure bizitzan. Prest jar gaitezen Jaunari eskerrak emateko. Bere dohain guztiak ditugu eskergai.

Hasteko, isilune labur batean, onar dezagun Jaunaren errukia gure bekatari izatea garbi dezan.

– Jesus Jauna, zeure segiziora deitzen gaituzuna. Erruki, Jauna.

– Jesus Jauna, zeure pazko-misterioz askatu gaituzuna. Kristo, erruki.

– Jesus Jauna, zure bideak prestatzera bidalio gaituzuna. Erruki, Jauna.

PREFAZIOA

Jesus Jerusalema igotzen da Aitaren borondatearen eskutik. Heriotzerainoko bere leialtasunez biziaren ateak zabaltzen dizkigu. Horregatik da gure esker ona.

GURE AITA

Bizi-iturri dugun Aitari egiogun otoitz beraren Seme Jesusi ikasi diogun otoitza errepikatuz. Usterik onenaz esan dezagun.

B) IRAKURGAIEN MONIZIOAK

1 - Historian zehar, Jainkoak gizaki batzuk aukeratu ditu bereziki bere izenean bidaltzeko. Gero Jesusekin gertatu zen bezala, Itun Zaharrean ere garbi entzuten da Jainkoaren deia, erantzun libre eta benetakoa espero duen deia.

2 - Galaziako kristauei eginiko eskutitzean, bataiatuen biziera berria azaltzen digu Paulok, bataiatua Kristoz jantzi baita. Entzun dezagun!

HERRI-OTOITZA

Aurkez diezazkiogun Aitari gure otoitz eta eskariak, kantatuz:

ENTZUN, ARREN, JAUNA.

• Eliza osoaren alde, Jesusek bere jarraipidera deitu dituen guztien alde (...). 

• Jesusi jarraitzeko prest gero eta gazte gehiago azaldu daitezen (...). 

• Ikasturtea amaitu duten haur eta gazteen alde, beren irakasle eta maisuen alde (...). 

• Gure herriko gizartearen alde. Mehatxuen beldurrez edo kartzelan aurkitzen direnen alde. Gerran ari diren herrien alde. Errefuxiatu eta kaltetu guztien alde (...). 

• Geure alde, gure senide eta adiskideen alde (...).

Entzun, Jauna, zure herriaren otoitzak eta emazkiozu behar dituen laguntza eta dohainak. Jesukristo gure Jaunaren bitartez.

HOMILIA

Senideok: Igandea, Pazko misterioaren asteroko ospakizuna dugu. Gure kristau-bizitzaren oinarrian edo iturburuan dagoen abiapuntua. Eta Pazkoaren argi betea gertatzen da guretzat bizipoz, bizi-arrazoi eta bizi-molde. Pazkoa, Jesusen dohain betearen ospakizuna dugu eta, beraz, gure kristau-bizitzaren moldea eta modua. Horregatik, kristau izan eta hala jokatu nahi dugulako, astero-astero Jesusen Pazkora biltzen gara.

Eta Pazko misterioaren betetasun giroan entzun dugu gaur ere Jainkoaren hitza. Pazko misterioak eta Jesusen jarraipenak duten deia eta eskakizuna ikusi dugu nolakoak diren. Era batera edo bestera ikus daiteke Pazko misterioa, era batekoa edo bestekoa izan daiteke deia entzuteko era, baina Pazko misterioa ez dago sekula kanpotik ikusterik, konpromiso gabeko testigu bezala. Hemen ez dago ikusmiran egoterik. Jesusek beti konpromisoan jartzen gaitu. Ez digu bakean uzten. Jesusen gurutzerainoko konpromisoa baitaukagu beti erreferentzi puntu bezala, eta jakina!, derrigor erabateko postura jarraitzailea hartu behar. Gaurko ebanjelio zatiaren hasierak marko argia jarri digu: «Jesusek, zerura jasoa izateko garaia hurbiltzen ari zelarik, Jerusalemako bidea hartu zuen adore handiz». Ahor ba, fededunaren bideak ere Jerusalemeko gurutze misteriora garamatza zuzen-zuzen. Horra zergatik ez den Jesus hain erosoa. Pazko misterioaren bideak!

Erabateko eta era beteko jarraipen-esijentzia honek ez du intolerantzia esan nahi. Benetan harritzekoa da askotan gure postura: geure jarraipen-bideak era lasaian eta era zabalean ulertzen ditugu beti, baina besterenak beti era estuan eta inolako baimenik eman gabe. Joan eta Santiagorena: Jesusentzat ostaturik ez zeukatelako, sua eskatzeko prest. Eta, ez! Jesusen deia ez da besterentzako esijentzia, neuretzako baizik aurrena. Besteek ez diote zintzo jarraitzen, besteek ez dituzte gauzak behar bezalako bikaintasunez egiten, beti besteak dabiltza nolahala... Baina, geure buruari begiratzerakoan eta gure jarraipena aztertzerakoan, ba beno, beti dauzkagu neurriak jaisteko arrazoiak, oso konprentsio handiko gizon-emakume bihurtzen gara kolpetik. Ulertu egin behar zaigu! Besterentzat setati eta zorrotzak eta geuretzat lasa! 

Tartetxo bat egiten uzten badidazu, adiskide, bakearen arazoa lantzean ere, ez genuke irizpide hori ahaztuta utzi behar: bakea ez da sortuko besteekin estua eta zorrotza izanez, nork bere jarrerak seriotasunez aztertuz baizik, eta horretan nahi adina zorrotz jokatu, hor bai!

Jesusi jarraitzeari buruz gaurko ebanjelioak esandakoak, gogorrak irudituko zitzaizkigun agian. Hala iruditu ohi zaizkigu beti. Gogorrak eta inolako ihesbiderik gabekoak. Arnasa hartzen ere utziko ez baligute bezala. Nik ez dizut gogorrak ez direnik esango. Nik esango nuke askatasun handia behar dela bihotzean eta bizitzan, Jesusi jarraitzeko. Gauzetatik, pertsonetatik, edozertatik libre bizi behar oso, Jesusi bere bidean jarraitzeko. Eta akaso, horrexegatik iruditzen zaizkigu gogorrak, oso libreak ez garelako. Erdipurdikakoa maite dugu. Hura bai, baina hau ere bai. Jesus bai, baina gure jarrera erosoak ere bai. Aurrena geurea eta gero Jesusena. Goldeari heldu bai, baina atzera begira. Jesusekiko konpromisoa bai, baina geurekikoak bete ondoren. Eta... jakina! Hori ez da!

Begira, adiskidea, guri ere Eliseori bezala soingainekoa bota zaigu bizkarrera, Espiritua eman zaigu, Jesusen Espiritua. Eta horrek bidean jarri gaitu. Horrek eginkizunez jantzi gaitu. Eta une horretan, zabarkeriak bukatu dira. Espiritua eman zaigunetik, Jesusen bidearen sua sartu zaigu barruan. Eta jarraitu, ez dago besterik! Bakoitza jarriak izan garen tokian, era batean eta betean jarraitu! Familian, ezkontzan, komentuan, herrigintzan, kulturgintzan. Eguneroko bizitokian eta bizigiroan, eman zaigun konpromisoari lotuta serio! Espirituak gidatzen baikaitu.

Gogorra! Berriro ere gogorra dela esaten duzu. Ederra da, gogorra adinean. Pertsona-egilea, zaila adinean. Barne-askatzailea, lotura adinean. Baina, hori bai, lehen esan dizudana, askatasun handia behar da. «Askatasunean bizitzeko askatu gaitu Kristok»... «Zuek askatasunera deituak izan zarete». Eta askatasunaren jokalege hauxe jarri digu San Paulok: «Maita ezazu zure lagun hurkoa, zeure burua bezala». «Ibil zaitezte Espirituari dagokionez.»

Maitasunaren gordintasuna dugu, azken batean, gure bizitza osoaren lege. Eta maitasunak beti osotasuna izan ohi du grina. Maitasunak beti eta osorik maite du. Baina, ez dugu ahaztu behar, maitasuna egunez egun egiten dela, unez une, detailez detaile. Maitasuna landu egin behar da. Ez baita sentimendu hutsa, elkar zerbitzatzera garamatzan jarrera egiazkoa baizik. Eta, hori bai, maitasunak edertzen du bizitza. Maitasunak pozten du jarraipidea. Maitasunak gozatzen du harremana. Maitasunak dena edertzen du. Jesusen segizioa ere, gogorra izanik, ederra da, askatzailea, pozemailea, zorion bikainaren iturri. Jesusen bideak pertsona bere izanbide sakonenetan garatzen du. Edertasun hau ikusi eta sumatuko ez begenu, ez liguke mereziko Jesusen jarraitzaile izateak. Baina segizioak gehiegiz ordaintzen digu.

Otoitzarekin eskatu duguna eskatu behar atergabe: «argiaren seme-alaba egin gaituzunez gero, ez gaitzala inguratu gezurraren ilunpeak, eta zure egiaren (zure jarraipenaren) argi ederrean bizi gaitezela beti». Eukaristia honek lotu gaitzala askatasun-bide eder honen ibilbidean. Bere burua emanez, geurea ematera gonbidatzen gaitu Jesusek. Eukaristia dugu dei hori entzuteko lekua eta unea. Prest al gaude segiziorako deia libreki entzuteko?