liturgi lagungarriak
Liturgi lagungarriak
A) APAIZAREN MONIZIOAK
PROZESIOA
Pazkoa baino sei egun lehenago, Jauna Jerusalemera zihoala, haurrak erramu-adarrak hartu eta bidera atera zitzaizkion, alai oihu eginez: «Hosanna zeruetan! Bedeinkatua Jaunaren izenean datorrena!»
Senideok: Gu bere maitasunaren odoletan salbatzeko Jerusalemen sartzen den Jesus Jauna, zuekin!
Jerusalemgo haurrek bezala, guk ere oihu egiogun Jaunari, gure Errege eta Salbatzaileari, Aste Santuaren bide ederrari ekitean.
(Kristo gure errege edo beste kantu bat)
PREFAZIOA
Jesusen maitasuna gure bizi bezala ikusten dugulako, maitasun horren egiak gezurra garaituko duela sinesten dugulako, Jaunaren maitasuna bizi nahi dugulako, alaitasunez hots egin dezagun gure esker ona.
GURE AITA
Jesu Kristorekin bat eginda, haren maitasunak berriturik, esan dezagun beldurrik gabe:
HONA HEMEN
Hona hemen Jainkoaren Bildotsa, guri bizia ematearren gurutzean hila izan den Jainkoaren Semea. Zoriontsuak beraren erreinuko mahaira gonbidatuok!
B) IRAKURGAIEN MONIZIOAK
Gaur ez dugu homiliarik eskaintzen, arrazoi batengatik, onena Nekaldia patxadan irakurtzea delako. Eta behin Nekaldia irakurrita, homilia egitea luzeegi gerta daiteke.
1 - Profetari eginkizun bat eman zaio, herri eroriari esperantzaren hitza eramatea. Herriaren erorialdia eta zailtasunak bizi ditu profetak bere misioan. Jesusengan beteko da lehenengo irakurgai hau bere osoan.
2 - Jainkoak gizakiaren maila hartu du, hori ikusten dugu Jesusen Nekaldian. Baina, nekaldi zena goraldi gertatuko da, Jainkoaren eskutik.
HERRI-OTOITZA
Guregatik gurutzean hiltzen den Jesusengan sinetsiz, otoitz egin dezagun geure alde eta gizon-emakume guztien alde. Eska diezaiogun maitasuna eta errukia guztiontzat. [Eska dezagun:
KYRIE, ELEISON!]
* Gizon-emakume guztien bihotzetan hazi daitezen maitasunezko, barkaziozko eta onginahizko sentipenak.
* Jesu Kristoren Nekaldiaren indarrak Eliza berri dezan, eta behartsuenen eta zokoratuen zerbitzari errukitsu egin dezan.
* Euskal Herrian bizi den kristau elkarteak, bere bihotz-berritzearen emaitza bezala, Gurutzeko Pazkoaren askatasuna jaso dezan.
* Ebanjelioaren argiak poztu eta esperantzaz bete ditzan gaixo, ezindu eta sufritzen duten guztiak eta, batez ere, gerran edo miserian gehien sufritzen ari direnak.
* Jaunaren Nekaldi eta Piztuera ospatzeak gure kristau izatea sakondu eta indartu diezagun.
Jaun ona, entzun zure herriaren otoitza eta salba ezazu Jesu Kristoren nekaldiaz. Bera bitarteko hartuta eskatzen dizugu, bera baita garaile bere maitasunaz gizaldi eta gizaldietan.
Liturgi lagungarriak
A) APAIZAREN MONIZIOAK
AGURRA ETA SARRERA
Arreba eta anaia maiteok: maite gaituen eta bihotz-berritzera deitzen gaituen Jesus Jaunaren grazia eta bakea, zuekin!
Jesusen heriotz-piztuerako egunak oso gertuan ditugu. Gaur hamabost, Pazko egun zoriontsua ospatzen ariko gara.
Gaurko ospaketak, Garizumako bosgarren igande honetan, gure begiak Jesusengan jartzera gonbidatzen gaitu: heriotzaren ilunpetan murgiltzea onartzen du maitasun hutsez, eta hori eginez, bizia ematen digu, gure bihotzak berritzen dizkigu, bere segizioa lotzen gaitu.
Gaurko ospaketa honek Jesusen bidean sinestera eraman behar gaitu.
Gutxi sinesten dugu, eskas bizi dugu Jesusek sinetsi eta bizi izan zuena. Isilune sakon batean begira dezagun geure barrura, nola bizi garen ikusteko, hurkoak nola tratatzen ditugun begiratzeko. Begiratu, eta eska diezaiogun gure Jaunari, bihotz-berri gaitzala Jesusen bidea egiteko
(Kantua edo Aitortzen diot)
PREFAZIOA
Senideok, eskerrak eman diezazkiogun gure Jainkoari. Berak eman digu bihozberritzeko Garizumaldia, Pazkora egiazko pozez iritsi gaitezen. Berak eman digu Seme gurutziltzatua, munduaren gaitza sendatzeko. Esna gaitezen esker onera!
GURE AITA
Jesu Kristorekin bat egin eta, Jainkoaren seme-alaba garenez, esan dezagun ausardiaz:
1 – Aurreko igandeetan Israel herriaren iraganeko pausoak begiratu ditugu. Gaur, Jeremias profetaren eskutik, Israel herriaren geroari begiratzen diogu. Jaunaren promesak etorkizuna edertzen baitigu. Jainkoak berak, bere maitasunez, bihotz berria emango digu.
2 – Berriro ere Jesu Kristoren bidea dugu aztergai: heriotzeraino leiala izan zelako, orain bizi-iturri dugu.
HERRI-OTOITZA
Senideok: Jesusi, lurpean sartu den gari-aleari; Jesusi, gurutzeko heriotzeraino maitatu gaituenari egin behar diogu otoitz. Berak eman duen bizi-fruitu ugaria eska dezagun gizadi osoarentzat. [Erantzungo dugu:
KYRIE, ELEISON!]
* Giza-bihotzetako samina, gaitza eta gogorkeria, maitasunaren indarrak ken ditzan.
* Etsita bizi direnek Jesu Kristoren argia eta lagunduko dien esku adiskidea aurki ditzaten.
* Gizarteko zokoratuek errukiaren besarkada senti dezaten, pozik bizitzeko.
* Munduko herrien norabideak bakean eta elkar-bizitzan sendotu eta garatu daitezen.
* Gure biziera eta pentsaera egokitu ditzagun, Jesusen pentsaera eta bizierara.
Kyrie, eleison! Bai, Jauna, erruki zakizkigu, eta bete gizon-emakume guztien barruak zeure argiaz eta maitasunaz. Jainko eta errege bizi baitzara gizaldi eta gizaldietan.
HOMILIA
Senideok: «Iritsi da, Gizonaren Semearen» ordua! «Orain da munduaren auzia». Garizumaren burua harrapatzen dugunean, gure fedeak hurbil sentitzen du Pazkoko ordu nagusia. «Hara, badatoz egunak». Bai, badatoz egunak. Badator, Jaunaren salbamenak betiko harreman berrian lotuko gaituen garai bete eta pozgarria!
Gaurko Ebanjelioak, eta Liturgia guztiak ere hor nonbait, Gurutzeko gertaera betera begira jartzen gaitu. Gari-alearen historia gertatzera dihoa. Jainkoaren Semea heriotzaren lurpean hilko da. Jainkoaren salbamen-borondatea onartuz, menpetasun apalean doa heriotzara. Azkenean biziaren betea hortik sortuko dela sinetsiz. Eta ordu hori gogorra eta mingarria baldin bazaio ere, ez du atzera egingo. «Neke-artean ikasi zuen esaneko izaten». Eta bide honetatik, Jesusen gurutzeko heriotzaren ordu nagusia kontenplatzen dugu. Ordu nagusia, handia, betea.
Eta ordu santu horretan, elkargo berriaren orduak joko du. Jainkoak ez du bere herria beti erbestean utziko. Askatasunaren egintza burutzera doa Jainkoa bere herriaren alde. Baina ez da izango askatasun hauskorra, ahula. Elkargo sendoa egin nahi du Jainkoak, herriaren bekatuak berak ere hautsi ezin izango duen erakoa. Jainkoak bere maitasunaren beteko elkargoa egin nahi du. Izan ere, elkargoaren iraupenak herriaren zintzotasuna baldin badu bere neurri, akabo! Ez, Jainkoaren salbamen-gogoa izango du neurri. Elkargo horren ezaugarria ere ez da izango harlosatan idatzitako lege-sorta bat. Giza bihotzean idatziko du Jainkoak bere borondatea. Jainkoaren ezagupena ez zaigu kanpotik etorriko, barrutik baizik. Jainkoaren eta gizakion arteko harremana Jesusen odoletan sinatua geldituko da. Elkargo betiko eta betea!
Horregatik kantatu dugu Erantzun-salmoan: «Bihotz garbi bat, Jaun ahaltsu, nere barruan sor ezazu». Jainkoaren elkargora makurtuko den bihotz berria. Jesusen heriotzerainoko maitasuna onartu eta eskertuko duen bihotz berria. Jauna ezagutuko duen bihotz berria. Jesusen erakarpenez, Hari lotua biziko den bihotz zintzoa.
Benetan ikusgarria da aurrean daukagun koadroa. Giza eskemak beste behin iraultzen dituen gertaera da. Semea gurutzean. Gari-alea lurpean. Kristo gurutze gainean oihuka bere Aitari. Baina hau guztia, zertarako? «Nik, lurretik gora jasoko nautenean, Niregana bilduko ditut guztiak». Eta Jesusek, lur honetako egunetan, bere Aitaren Erreinua adierazi baldin bazuen, oraintxe egingo du gizakien eta Aitaren arteko lotura estua. Orain sortuko da Aitaren Erreinua. Orain mamituko da Jainkoarekiko gure pertenentzia. Jainkoarenak gara. Eta ederra da Jainkoarena izatea.
Hemen, noski, Gurutzearen beste alderdia begiratu behar dugu. Gurutzea ez da gizaki zigortuaren argazkia. Gurutzea ez da Jainkoaren mendekua. Gurutzea ez da heriotza hutsa. Gurutzea «gorespenaren ordua» da. Gurutzea, Jainkoak munduari ematen dion bizi berriaren iturria da. Gurutzea askatasun-ezaugarri bihurtu zaigu. Gurutzean, bere maitasun-asmoa azaldu digun Jainkoaren bihotza daukagu. Betiko salbamen-iturria hasi da gurutzetik askatasunezko eta bizi berrizko ur ederrak ematen. Eta zenbaitentzat zorakeria den arren, zenbaitentzat alferrikako burugabekeria den arren, bizia bokazio duenak ederki sumatzen du Gurutzean gertatu den askatasun apartekoa. Bihotz-berritzearen norabide sakonak Pazkoa aurkitu du gurutzean. Gari-alearena gertatu da beste behin. Bizirako heriotzea.
Hau guztia kontenplatzea, barne-gozatzea, ederra da, ederrik baldin bada! Pazkoa kontenplazio-une apartekoa baita. Baina gurutzeak ez ditu gure begiak bakarrik erakarri nahi. Gu geu egokituko ote gatzaizkio Gurutzeko Pazkoari? Ulertuko ote dugu Jesusek heriotzeko hitz maitalez esaten diguna: bizia heriotzetik sortzen dela, alegia? Zerbitzuaren heriotza. Besteen mesedearen zerbitzari izatearen jokalege askatzailea. Gure bizia ematearen portaera bizi-hartzailea. Bihotz-barruan josiko ote zaigu Pazkoko legea: bizia heriotzetik datorrela, alegia? Jesusek latza ikusi zuen Gurutzeko ordua. Guretzat ere latza izango da, izaten da. Baina, ez ditugu gure begiak Pazkoaren bizi berritik aldenduko. Eta aurrera egingo dugu. Bide honi bizia eta zoriona baitario. Zorionbidea da hau. Pazkoaren ordua da.
Ez da aukera txarra, pixkanaka gure sufrimendua positiboki integratzen ikasteko. Ederki ikasi dugu gaurko irakurgaietan, sufrimendua integratzeko kakoa maitasunak ematen digula. Jesusen gurutzea maitasunaren argazki ikusgarri geratu zaigu begi-aurrean. Maitasuna gurutzez idazten da harrezkero. Baina, sufrimenduak, maitasunik ez duenean, erremindu dezake. Guk, ordea, eguneroko gure sufrimendu-esperientzia latza, maitasunezko zerbitzu bihurtuko dugu. Eta sufritu behar dugunez, Jesusekin bat eginez sufrituko dugu. Eta maitauna ulertuko dugu!
Adiskide estimatuok: gainean dugu, oso bertan, Pazkoko ordu nagusia. Ahoa ez ezik bihotza ere zabalduko digun Pazko-ordua. Bihotz berririk izango al du gure barruak ordu horretarako! Ulertuko al dugu maitasuna! Errendituko ote gara Jaunaren bideetara! Harrapatuko al digu Jaunak gure barrua! Hori izango litzateke ederra! Eta ederra izango da!
Edertasun horren aurre-dohaina ematen digu Jaunak Eukaristian. Orduaren lehen soinuak entzungo ditugu hemen. Entregatuaren erakarmen-indarra sumatuko dugu. Esker onezko ordu ederrean Pazkoak jotzen du hemen ere. Ospa dezagun ezaugarrizko Pazko hau, betiko Pazko betea zer den sumatuz. Entregatuaren bihotzeko lurrean hil gaitezen, betiko bizira ernaltzeko. Pazkoaren legea da!
Liturgi lagungarriak
A) APAIZAREN MONIZIOAK
AGURRA ETA SARRERA
Jauna zuekin.
Martxoaren hemeretzian jakina izaten da, San Joseren festaburua, Maria Birjinaren senarraren jaia.
San Jose fede-eredu dugu guztiontzat: Jainkoak egiteko eman ziona zintzo bete zuen, Mariaren senar eta Jesusen zaintzaile izanez. Salbatzailearen Zaintzailea izan zen Jose santua. Gure fedeak badu zer ikasirik gizon xume eta leial honengandik.
Presta gaitezen ospaketa hau fedez burutzeko.
Pranta gaitezen Jaunaren aurrean, Jose santuaren postura apalean, Jainkoaganako konfiantza bilduan eta eska dezagun errukia.
- Jesus Jauna, Maria Birjinagandik jaioa. Erruki, Jauna.
- Jesus Jauna, Maria eta Jose zure gurasoekin familia osatu zenuena. Kristo, erruki.
- Jesus Jauna, Aitaren eskuinetik gu guztiok gogoan gaituzuna. Erruki, Jauna.
PREFAZIOA
Eukaristi otoitza hasterakoan, Prefazioak gaur ospatzen dugun salbamen-alderdia aipatzen digu. Mariaren eta Jesusen ondoan Josek bizi izan zuen eginkizuna gogoratzen dugu.
GURE AITA
Jainkoaren Semea gizon egin da, gu Jainkoaren seme-alaba bihur gaitezen. Eta honela otoitz egiten irakatsi digu:
B) IRAKURGAIEN MONIZIOAK
1) Jainkoa presente dago gizon-emakumeon bizitza eta historian. Jainkoak berak darama giza historia bere betera. Betetasun hori Jesusengan etorriko da, Maria eta Joseren semearengan.
2) Ebanjelioak esaten digu gizon on eta zintzoa zela Jose. Paulok, Abrahan eredu harturik, gizon zintzoa nor den esango digu: sinesmenaren bidez, Jainkoaz fidatzen dena da gizon zintzoa.
HERRI-OTOITZA
San Joseren festaburu honetan, jaso dezagun gure otoitza zeruko Aitarengana, giza familia osoaren alde. Gogoan izan ditzagun gure Elizbarrutietako Misioak ere.
• Jainkoaren Eliza osoaren alde: San Joseren zaindaritzapean, jainko-hitza pozik jaso eta atergabe zabal dezan bazter guztietan.
• Gure Elizbarrutietako Misioen alde, beraietan lanean diharduten apaiz, erlijioso-erlijiosa eta sekular misiolari guztien alde: urte askotan egindako lanaren fruituak jaso ditzaten.
• Gure familietako gurasoen alde: maitasunez eta zerbitzu-gogoz zaindu ditzaten etxekoak, konfiantza eta gozotasuna bideratuz.
• Langile guztien alde eta beren lanpostuak galduta edo kolokan ikusten dituztenen alde batik bat: justizia eta buru ona, solidaritatea eta eskubideekiko errespetua gailendu daitezen.
• Gu guztion alde: gaurko ospaketa honek sinesmenean eta eliz elkartasunean indartu eta sendotu gaitzan.
Aita errukiorra, zaindu ezazu bihotz onez zure familia. Eta entzun zure salbamena ospatzen dutenen eskariak. Jesu Kristo gure Jaunaren bitartez.
HOMILIA
San Jose maitagarriaren festaburua ospatzen ari gara. Garizumarako eredu bikain gerta dakigukeen gizonaren aurrean aurkitzen gara. Jose, gizon zintzoa, gizon fededuna, gizon esanekoa. Jose, bere indar guztiaz Jainkoaren asmoa onartu eta aurrera eraman zuena. Jose, Jainkoaren Semearen aita. Jose, Jainkoaren Amaren senarra. Jainkoaren gizona, inolako zalantzarik gabe. «Hura zen gizona, hura!».
Gizon zintzoa esan dut. Baina, zintzoa izatea bere onean ulertzeko, San Pauloren hitzak errepika ditzagun: «Lurraren jabe izango zirelako agintzaria, promesa, ez zitzaien egin Abrahani eta haren ondorengoei Legea betetzeagatik; sinesmenaren zuzentasunagatik baizik». Horretantxe nabarmentzen da San Joseren zintzotasuna, bere sinesmen sakonean. Eta sinesmena, berriz, argi ikusten da Joseren bizitzan: Jainkoaren nahia onartu du, nahi horren zerbitzari jarri da, Jainkoaren esku utzi du bere bizitza eta jarduera, bihotz handiaz erantzun dio Jainkoaren deiari. Ez dugu datu asko ezagutzen San Joseren bizitzaz, baina agian nahikoa ezagutzea da Ebanjelioak esan duen hori: «Jaunaren aingeruak agindu bezala egin zuen».
Jainkoaren misterioari zabal-zabalik irekitzen zaion gizona dugu Jose. Bere isiltasunean, beretzako inolako asmorik ez daukan gizona ematen du. Bere obedientzia azkarrean, Jainkoarentzat bizi dela azaltzen du. Bere sinesmenean, bihotza Jainkoak hartua daukala erakusten du. Bere bizitzaren jabea ez da bera, Jainkoa baizik. Eta irekitasun harrigarri horretan azaltzen du Josek bere nortasuna. Bere nortasuna Jainkoaren misterioak lantzen baitio. Jose misterioaren gizona da. Zergatik ote? Norbait nortasun handiko gizon edo emakume bezala azaldu nahi denean, berak egin nahi duena egiteko kapaz bezala azaltzen dugu. Zergatik ote? Beste baten nahia egiten ikusten duguna ez zaigu nortasun handikoa iruditzen. Hortxe daukagu Jose, Jainkoaren asmoa betetzetik datorkion nortasun ikusgarriaz. Gure garai hauen akatsik nabarmenetakoa zera da: nork bere buruaren aitormenean jartzea lehenengo oinarria. Jose santuak, gizon maitagarriak, Jainkoaren misterioari utzi zion bere lehen tokia.
Baina, Joseren bizitzak badu beste alderdia. Egia da, bere bizitza guztian misterioaren zerbitzura bizi izan zela. Jainkoa onartuz. Misterioa zainduz. Beti Jainkoari adi. Baina, bizikera hori eguneroko lanaren eta eginkizunaren harian bizi izan zuen. Jose ez da, Jainkoaren misterioa maite duelako, barnetasun gorde batera ezkutatzen. Jainkoarekiko duen egitekoa, gizartearekiko erantzukizunaren barnean bizi du. Jose langilea zen, harotza. Eta hor ere, bere eguneroko lanaren erantzukizunean ere, Jainkoa ezagutu du. Jainkoarekiko erantzukizuna eta gizartearekikoa, zatitu ezinezkoak baitira, beti estu-estu elkarrekin uztartu beharrekoak. Eguneroko lana, bere barne-bizitzaren adierazpide bezala bizi du. Eta barne-bizitza Jainkoaren misterioaz betea daukalako, bere lanak ere Jainkoaren misterioa azaltzen du oparo asko! Jainkoaren misterioak askatzen dio lana. Eta lan hori askatzaile bihurtzen du eguneroko saioan. Ederra!
Hau guztia, promesaren itxaropenean. Hau guztia, Jainkoaren eskaintza sinetsiz. Bestela, nola!? «Abrahanek, esan digu Paulok, hilak pizten dituen Jainkoa, eta ez direnak izatera deitzen dituena, aurkitu zuenean, sinetsi egin zion». Sinesmena dago Jose santuaren bizitzaren oinarrian.
Lehen esan dut, eta berriro errepikatuko dizut: San Joserengan eredu bikaina daukagu gure Garizumarako. Pazkoaren bila doan herriak badu zer ikasirik gizon honengandik. Eta aurrena, sinesmenaren lezioa, Jainkoaren misterioa onartu eta zerbitzatzera dei egiten digun sinesmen berritua. Gaur ere, Jainkoaren misterioaren zaintzaile da Eliza. Gaur ere izate osoa eskatzen zaio fededunari. Josek Jainkoaren Semea bere familian eduki zuen bezala, guk ere geure ondo-ondoan daukagu Jainkoaren Seme zaindu beharrekoa. Pobreengan, baztertuengan, gaixoengan... Jainkoaren Semea eman zaigu zaintzeko. Baina, horretarako, Jainkoaren misterioari irekita bizi behar. Eta, batez ere, eguneroko bizitzan Jainkoak aditzera ematen digun misterioari irekita bizi behar!
Eta misterioari irekitzeak munduaren erantzukizunera garamatza, noski. Jainkoaren misterioa gaurko gizartean zaindu behar baitugu. Jainkoak misioan bidali gaitu. Eta Josek bezala, eguneroko lanaren haritik, gizarte berritu baten artisau behar dugu izan. Jainkoaren maitasunak berritutako mundu berri baten harotz behar dugu izan. Maitasunaren kolpe saiatuz, harremanak gozatuz, solidaritza baldintza gabekoz, gizarteko maila guztiak askatasunez eta salbamenez jantzi behar ditugu.
Gu ere misioan bidaliak izan gara. Eman zaigun dohaina zabaltzea dagokigu. Horregatik ondo dago gaur gure misiolariak gogoratzea. Elizbarrutiko misioen eguna ospatzen baitugu gaur. Ez dugu ahaztuta utzi behar Joserekin batera misiolariek egiten diguten deia: Jainkoaren misterioa eguneroko misioan bizi behar dugu. Bihotz handia eskatzen digute gure misiolariek, Jose santuak bezalaxe.
Eukaristia ospatzen segitu behar dugu. Hementxe daukagu Jainkoaren misterioa. Hementxe daukagu Jainkoaren deia misiorako. Jose santuaren bihotz handiz, bihotz zintzoz, fede handienaz, zabaldu ditzagun gure barruak eta ospa dezagun Jainkoaren dohain askatzailea.
Liturgi lagungarriak
A) APAIZAREN MONIZIOAK
AGURRA ETA SARRERA
Arreba eta anaia maiteok: maite gaituen eta bihotz-berritzera deitzen gaituen Jesus Jaunaren grazia eta bakea, zuekin!
Jesusen heriotz-piztuerako egunak oso gertuan ditugu. Gaur hamabost, Pazko egun zoriontsua ospatzen ariko gara.
Gaurko ospaketak, Garizumako bosgarren igande honetan, gure begiak Jesusengan jartzera gonbidatzen gaitu: heriotzaren ilunpetan murgiltzea onartzen du maitasun hutsez, eta hori eginez, bizia ematen digu, gure bihotzak berritzen dizkigu, bere segizioa lotzen gaitu.
Gaurko ospaketa honek Jesusen bidean sinestera eraman behar gaitu.
Gutxi sinesten dugu, eskas bizi dugu Jesusek sinetsi eta bizi izan zuena. Isilune sakon batean begira dezagun geure barrura, nola bizi garen ikusteko, hurkoak nola tratatzen ditugun begiratzeko. Begiratu, eta eska diezaiogun gure Jaunari, bihotz-berri gaitzala Jesusen bidea egiteko
(Kantua edo Aitortzen diot)
PREFAZIOA
Senideok, eskerrak eman diezazkiogun gure Jainkoari. Berak eman digu bihozberritzeko Garizumaldia, Pazkora egiazko pozez iritsi gaitezen. Berak eman digu Seme gurutziltzatua, munduaren gaitza sendatzeko. Esna gaitezen esker onera!
GURE AITA
Jesu Kristorekin bat egin eta, Jainkoaren seme-alaba garenez, esan dezagun ausardiaz:
1 – Aurreko igandeetan Israel herriaren iraganeko pausoak begiratu ditugu. Gaur, Jeremias profetaren eskutik, Israel herriaren geroari begiratzen diogu. Jaunaren promesak etorkizuna edertzen baitigu. Jainkoak berak, bere maitasunez, bihotz berria emango digu.
2 – Berriro ere Jesu Kristoren bidea dugu aztergai: heriotzeraino leiala izan zelako, orain bizi-iturri dugu.
HERRI-OTOITZA
Senideok: Jesusi, lurpean sartu den gari-aleari; Jesusi, gurutzeko heriotzeraino maitatu gaituenari egin behar diogu otoitz. Berak eman duen bizi-fruitu ugaria eska dezagun gizadi osoarentzat. [Erantzungo dugu:
KYRIE, ELEISON!]
* Giza-bihotzetako samina, gaitza eta gogorkeria, maitasunaren indarrak ken ditzan.
* Etsita bizi direnek Jesu Kristoren argia eta lagunduko dien esku adiskidea aurki ditzaten.
* Gizarteko zokoratuek errukiaren besarkada senti dezaten, pozik bizitzeko.
* Munduko herrien norabideak bakean eta elkar-bizitzan sendotu eta garatu daitezen.
* Gure biziera eta pentsaera egokitu ditzagun, Jesusen pentsaera eta bizierara.
Kyrie, eleison! Bai, Jauna, erruki zakizkigu, eta bete gizon-emakume guztien barruak zeure argiaz eta maitasunaz. Jainko eta errege bizi baitzara gizaldi eta gizaldietan.
HOMILIA
Senideok: «Iritsi da, Gizonaren Semearen» ordua! «Orain da munduaren auzia». Garizumaren burua harrapatzen dugunean, gure fedeak hurbil sentitzen du Pazkoko ordu nagusia. «Hara, badatoz egunak». Bai, badatoz egunak. Badator, Jaunaren salbamenak betiko harreman berrian lotuko gaituen garai bete eta pozgarria!
Gaurko Ebanjelioak, eta Liturgia guztiak ere hor nonbait, Gurutzeko gertaera betera begira jartzen gaitu. Gari-alearen historia gertatzera dihoa. Jainkoaren Semea heriotzaren lurpean hilko da. Jainkoaren salbamen-borondatea onartuz, menpetasun apalean doa heriotzara. Azkenean biziaren betea hortik sortuko dela sinetsiz. Eta ordu hori gogorra eta mingarria baldin bazaio ere, ez du atzera egingo. «Neke-artean ikasi zuen esaneko izaten». Eta bide honetatik, Jesusen gurutzeko heriotzaren ordu nagusia kontenplatzen dugu. Ordu nagusia, handia, betea.
Eta ordu santu horretan, elkargo berriaren orduak joko du. Jainkoak ez du bere herria beti erbestean utziko. Askatasunaren egintza burutzera doa Jainkoa bere herriaren alde. Baina ez da izango askatasun hauskorra, ahula. Elkargo sendoa egin nahi du Jainkoak, herriaren bekatuak berak ere hautsi ezin izango duen erakoa. Jainkoak bere maitasunaren beteko elkargoa egin nahi du. Izan ere, elkargoaren iraupenak herriaren zintzotasuna baldin badu bere neurri, akabo! Ez, Jainkoaren salbamen-gogoa izango du neurri. Elkargo horren ezaugarria ere ez da izango harlosatan idatzitako lege-sorta bat. Giza bihotzean idatziko du Jainkoak bere borondatea. Jainkoaren ezagupena ez zaigu kanpotik etorriko, barrutik baizik. Jainkoaren eta gizakion arteko harremana Jesusen odoletan sinatua geldituko da. Elkargo betiko eta betea!
Horregatik kantatu dugu Erantzun-salmoan: «Bihotz garbi bat, Jaun ahaltsu, nere barruan sor ezazu». Jainkoaren elkargora makurtuko den bihotz berria. Jesusen heriotzerainoko maitasuna onartu eta eskertuko duen bihotz berria. Jauna ezagutuko duen bihotz berria. Jesusen erakarpenez, Hari lotua biziko den bihotz zintzoa.
Benetan ikusgarria da aurrean daukagun koadroa. Giza eskemak beste behin iraultzen dituen gertaera da. Semea gurutzean. Gari-alea lurpean. Kristo gurutze gainean oihuka bere Aitari. Baina hau guztia, zertarako? «Nik, lurretik gora jasoko nautenean, Niregana bilduko ditut guztiak». Eta Jesusek, lur honetako egunetan, bere Aitaren Erreinua adierazi baldin bazuen, oraintxe egingo du gizakien eta Aitaren arteko lotura estua. Orain sortuko da Aitaren Erreinua. Orain mamituko da Jainkoarekiko gure pertenentzia. Jainkoarenak gara. Eta ederra da Jainkoarena izatea.
Hemen, noski, Gurutzearen beste alderdia begiratu behar dugu. Gurutzea ez da gizaki zigortuaren argazkia. Gurutzea ez da Jainkoaren mendekua. Gurutzea ez da heriotza hutsa. Gurutzea «gorespenaren ordua» da. Gurutzea, Jainkoak munduari ematen dion bizi berriaren iturria da. Gurutzea askatasun-ezaugarri bihurtu zaigu. Gurutzean, bere maitasun-asmoa azaldu digun Jainkoaren bihotza daukagu. Betiko salbamen-iturria hasi da gurutzetik askatasunezko eta bizi berrizko ur ederrak ematen. Eta zenbaitentzat zorakeria den arren, zenbaitentzat alferrikako burugabekeria den arren, bizia bokazio duenak ederki sumatzen du Gurutzean gertatu den askatasun apartekoa. Bihotz-berritzearen norabide sakonak Pazkoa aurkitu du gurutzean. Gari-alearena gertatu da beste behin. Bizirako heriotzea.
Hau guztia kontenplatzea, barne-gozatzea, ederra da, ederrik baldin bada! Pazkoa kontenplazio-une apartekoa baita. Baina gurutzeak ez ditu gure begiak bakarrik erakarri nahi. Gu geu egokituko ote gatzaizkio Gurutzeko Pazkoari? Ulertuko ote dugu Jesusek heriotzeko hitz maitalez esaten diguna: bizia heriotzetik sortzen dela, alegia? Zerbitzuaren heriotza. Besteen mesedearen zerbitzari izatearen jokalege askatzailea. Gure bizia ematearen portaera bizi-hartzailea. Bihotz-barruan josiko ote zaigu Pazkoko legea: bizia heriotzetik datorrela, alegia? Jesusek latza ikusi zuen Gurutzeko ordua. Guretzat ere latza izango da, izaten da. Baina, ez ditugu gure begiak Pazkoaren bizi berritik aldenduko. Eta aurrera egingo dugu. Bide honi bizia eta zoriona baitario. Zorionbidea da hau. Pazkoaren ordua da.
Ez da aukera txarra, pixkanaka gure sufrimendua positiboki integratzen ikasteko. Ederki ikasi dugu gaurko irakurgaietan, sufrimendua integratzeko kakoa maitasunak ematen digula. Jesusen gurutzea maitasunaren argazki ikusgarri geratu zaigu begi-aurrean. Maitasuna gurutzez idazten da harrezkero. Baina, sufrimenduak, maitasunik ez duenean, erremindu dezake. Guk, ordea, eguneroko gure sufrimendu-esperientzia latza, maitasunezko zerbitzu bihurtuko dugu. Eta sufritu behar dugunez, Jesusekin bat eginez sufrituko dugu. Eta maitauna ulertuko dugu!
Adiskide estimatuok: gainean dugu, oso bertan, Pazkoko ordu nagusia. Ahoa ez ezik bihotza ere zabalduko digun Pazko-ordua. Bihotz berririk izango al du gure barruak ordu horretarako! Ulertuko al dugu maitasuna! Errendituko ote gara Jaunaren bideetara! Harrapatuko al digu Jaunak gure barrua! Hori izango litzateke ederra! Eta ederra izango da!
Edertasun horren aurre-dohaina ematen digu Jaunak Eukaristian. Orduaren lehen soinuak entzungo ditugu hemen. Entregatuaren erakarmen-indarra sumatuko dugu. Esker onezko ordu ederrean Pazkoak jotzen du hemen ere. Ospa dezagun ezaugarrizko Pazko hau, betiko Pazko betea zer den sumatuz. Entregatuaren bihotzeko lurrean hil gaitezen, betiko bizira ernaltzeko. Pazkoaren legea da!
Liturgi lagungarriuak
A) APAIZAREN MONIZIOAK
AGURRA ETA SARRERA
Zinez maite gaituen eta bihotz-berritzeko deia egiten digun Jesu Kristoren grazia eta bakea, zuekin!
Garizumari erdia jan diogu dagoeneko. Pazkoa hurbil dugu. Aste hauetan gogorik onenaz dihardugu gure bihotzak berritzen eta gure bizitzak Ebanjelioaren pozetara ekarri nahiz. Eta horretan jarraituko dugu aurrerantzean ere; izan ere, merezi du maitasunaz betetzea, argiz asetzea, Jesusek eskaintzen digun biziaz gozatzea. Garizumaren barne-borroka ederrean ez dugu etsiko. Ez horixe!
Geure barrua gero eta sakonagotik eraman nahi dugu Jesu Kristorekin topo egitera eta, horregatik, errukia eskatuz ekiten diogu gure ospakizunari. Barru-barrutik eska dezagun Aitaren onginahiaren besarkada.
(Penitentzi-kantua edo Aitortzen diot)
PREFAZIOA
Hain maite izan du Jainkoak mundua! Eta zer egin dezakegu, eskertu besterik? Gurutzera begiak jaso eta handik datorren maitasunaren besoetan hustu dezagun gure bihotza, esker ona kantatuz.
GURE AITA
Hain maite izan du Jainkoak mundua! Jainkoa Aita dugu, maite gaituen Aita ona. Hori gogoan dugula esan dezagun gure bizitza pozten duen otoitz ederra.
B) IRAKURGAIEN MONIZIOAK
1 – Testamentu Zaharreko historiaren pauso nagusiak ari gara gogora ekartzen Garizumako igandeotan. Gaur une edo pauso tristea gogoratzen dugu, etenaren unea. Herri baten ezaugarriak deseginak ikusten ditugu. Ez dugu ahaztu behar Ebanjeliorako prestatzen gaituela irakurgai honek.
2 – Zer egin du Jainkoak? Zer irabazi digu Jesu Kristok? Pazkorako prestatuz entzun dezagun San Paulok egiten digun salbamen-iragarpena.
HERRI-OTOITZA
Jainkoaren onginahian jarri gure uste ona eta otoitz egin dezagun geuretzat eta munduko behartsu guztientzat; eska dezagun gizon-emakume guztiontzat, askatzen gaituen errukia.
- Garizuma honetan bere berrikuntzan saiatzen ari den Eliza osoaren alde:
Jainkoaren maitasunak elkar-maitasunean indartu dezan.
- Gure gizartea bake-bidean jarri nahi duten herri-gidari guztien alde:
ez dezaten etsi, justizia eta berdintasun gehiagoko gizartea bideratzeko ahaleginean.
- Gerra sufritzen eta gerra egiten dutenen alde:
gerra guztiak amaiturik, bake-bidea elkarrizketan oinarritzen eta gozatzen ikas dezaten.
- Sufritzen ari diren pertsona eta herrien alde; batez ere, gaixoen eta ezinduen alde:
Jainkoaren maitasunak eta gure solidaritateak bizi-duintasunera jaso ditzan.
- Mahai honen inguruan bildu garen guztion alde:
Garizuma hau Jesu Kristoren bidean aurrera egiteko adore gerta dakigun.
Entzun, Jauna, eta izan erruki; izan mundu guztiaren erruki. Berri gaitzazu zure maitasun azkengabekoz. Zu baitzara gure maitasun bete gizaldi eta gizaldietan.
HOMILIA
Senideok, «errukian aberatsa den Jainkoak maitasun handiz maite izan gaitu» esan digu San Paulok. Eta esaldi horrexek biltzen du beharbada gaurko sentimendu sakon eta gailena. Maitasun handi horren inguruan biltzen baita dena: salbamen pozgarria, alde batetik eta gure bekatu galgarria, bestetik. Maitasunaren inguruan jokatzen da gure zoria, fededun izan edo ez. Maitasunaren gora-beheran jokatzen du gizaki bakoitzak bere galera edo bere mesedea. Hori horrela da!
Hortxe dago Israelen historia lehenengo irakurgaian. Erbesteko esperientzia beltzak herriaren jokabide galdua erakusten digu. Israel herriak ez du asmatu bere historia libre zaintzen. Jainkoaren bideak baztertu ditu eta galera nagusitu zaio. Jesusek esan duen argiaren kontrako jarrera da azpian dagoena: «Etorri da argia lurrera eta gizakiek maiteago izan dute iluna, argia baino». Eta Jainkoarekiko harremana eteten denean, giza historia eta herriaren historia sakonetik iluntzen dira.
Baina hori guztia ez da batere harrigarria. Bide onak galtzea oso geurea baitugu. Oso emanak gaude okerreko aukerari. Hori ez da harrigarria. Harrigarria da, Jainkoak gure bekatuaren aurrean erakusten duen jokaera. San Paulori hartu diogun esaldi horrek biltzen du ederki: «errukian aberatsa den Jainkoak maitasun handiz maite izan gaituelako, geure hutsegiteengatik hilda geundenok, Kristorekin batera biziarazi gintuen –onginahi hutsez salbatuak zaudete–; Kristorekin batean berpiztu gaitu». Hau da harritzekoa: Jainkoak gure bekatua erabili duela bere onginahi neurrigabea erakusteko. Eta, gure galbideak merezi ez bazuen ere, salbatuak gaudela, Jainkoa ona izan delako gurekin.
Ilunaren eta argiaren arteko borroka, argiak irabazten du beti. Eta horregatik gaude salbatuak: Jainkoak bere maitasunaren argia piztu duelako gure bekatuaren ilunpetan. Argi hori Ziro izan zen Israelen kasuan. Harrigarria hau ere, Ziro atzerritarra baitzen, persiarra, paganoa. Baina Jainkoak atzerritar bat erabili zuen bere herria askatzeko. Eta Jesusen gurutzea gure kasuan, tresna gizakontrakoa berez, arrotza. Baina Jainkoak sufrimenduaren tresna erabili nahi izan du bere maitasun askatzailea erakusteko eta gu askatzeko. Azkenean ez baita tresnaren kontua, Jainkoak tresna horietan erakusten duen maitasunaren kontua baino.
Eta galdera: non ikusten da maitasun handiagoa Jesusen gurutzean baino? Non ikusten da maitasun ederragoa, guregatik bizia eman duen harengan baino? Garizumako laugarren igande honek Jesusen gurutzeari begira jartzen gaitu. Gainean dugun Pazko-hiruurreneko jarrera erakusten digu: Jesusen gurutzeari barru-barrutik fedez begiratu. Jainkoak Jesusen gurutze horretan idatzi baitu maitasun ederrenaren historia. Beharbada ez dugu asko ulertzen, zergatik aukeratu duen gurutzea eta sufrimendua maitasuna erakusteko! Zergatik izango da ba? Ez dago maitasunik beregan sufrimendua ez duenik. Maite duenak heriotzarainoko maitasunez maite du. Eta maitasunak beti sufritzen du, maitasunaren sufrimendu libre eta edertzailez. Horregatik gelditu da betiko ezaugarritzat Jesusen gurutzea, Jainkoaren maitasunaren neurria ematen duen sufrimendu argizkoa. Hainbesteko maitasunak edertu duen sufrimendua erakusten du Jesusen gurutzeak. «Hain maite izan du Jainkoak mundua!».
Hau guztia gogoematean, zer sortzen zaizu bihotzean? Gaurko liturgiak gonbita oso erraza egiten digu: hartzazu eskuetan Jesusen gurutzea eta begira iezaiozu! Begiratu luze eta sakon. Irakurri ezazu gurutze horretan Jainkoak zuretzat bizi duen maitasun hondogabea. Eta maitasun horretatik begira iezaiozu zeure barruari. Ez al daukazu barrua maitasunaren beharrean? Izan ere, gaurko gure mundu honetan, hainbeste dei eta proposamen liluragarriren artean, askotan hutsik sentitzen dugu bihotza. Hutsik eta sentidurik gabe. Hutsik eta gizatasun-bideak galduta. Barrua sakabanatuta. Gaurko irakurgaien irudia erabiliz, iluna argiari gainetik jarriko balitzaio bezala, horrela sentitzen dugu barrua.
Eta barru ilun horretatik Jesusen gurutzeari begiratzen badiozu, badakizu zer gertatuko zaizun? Zeure barruan sumatuko duzula argia. Eta argiak zeure sentimendu ilunenak ere argitu egingo dizkizu. Zure hutsunea argiz beteko da. Eta zeure barruko egia aurkitu eta ezagutuko duzu. Ikusiko duzu ez daukazula zertan izan beldurrik zeure barruko argiari. Izan ere, argiak erakusten duen egia, maitasun azkengabeko baten historia librea baita. Zeure barruan ikusiko duzu ez zarela izan ilunpetarako egina. Jainkoak egina zarela. Maitasun hutsez egina. Eta Jainkoarentzat egina zarela. Orduan ulertuko duzu, Jainkoarentzat izatea dela gizakiari gerta dakiokeen historiarik ederrena eta libreena. Zein ederra den nork bere barruan bere giza bokazio sakona ezagutzea! Jainkoak eginak gara eta harengan daukagu geure historia onena!
Adiskide, esanak esan, badakizu zer? Denok maitasuna behar dugula! Eta maitasunarekin topo egitea da edozein pertsonari gertatzen zaigun esperientziarik askatzaileena! Eta maitasuna nahi duenak, ez dauka begiak Jesusengana jaso besterik! Jesusen gurutzean idatzi da maitasunaren parabolarik ederren eta bikainena. Jesusen gurutzean esan zaigu maitasun-hitzik pozgarriena! Eta ezerk eman badiezaguke barruko askatasun ederra, gurutzeko maitasun horrek eman diezaguke. Gaitzak gaina hartzen digunean, tristurak barrua ondoezik uzten digunean, lanari eta sufrimenduari sentidurik aurkitu ezin diogunean, hitz batean ilunpea nagusitzen zaigula sentitzen dugunean, egizu gurutzearen seinalea, jaso itzazu begiak gurutzeko maitasunera, eta barrua sendatuko zaizu. Ez da magiaren kontua, ez; maitasunaren kontua da!
Garizumako azken aste hauek maitasunari begira eman behar ditugu. Parrokia eta elkarte bakoitzean bada ekintza franko, senide-elkartasuna hausnartuz, maitasunaren historia aztertzeko. Parte har dezagun Garizumako ekintza hauetan. Azken batean, geure barruaren eta geure elkartearen norabideak argitzeko aukera jartzen zaigu eskura! Eukaristia hau ere, ezer baldin bada, maitasunaren historia da! Zuretzat Jainkoak egin duen maitasun-historia! Goza ezazu, adiskidea!
Gure cookieak eta hirugarrenenak erabiltzen ditugu helburu analitikoetarako eta publizitate pertsonalizatua erakusteko, zure nabigazio-ohituretan oinarrituta (adibidez, bisitatutako orrialdeak). Cookie guztiak onar ditzakezu "onartu" botoia sakatuz edo horiek konfiguratuz edo haien erabilera ukatuz "konfiguratu" botoia sakatuz. Informazio gehiago lor dezakezu edo, ondoren, doikuntzak aldatu gure Cookien politikan.