liturgi lagungarriak
Liturgi lagungarriak
A) APAIZAREN MONIZIOAK
AGURRA ETA SARRERA
Jesu Kristo gure Jaunaren grazia eta Jainko Aitaren maitasuna eta Espiritu Santuaren batasuna izan bitez zuekin
Ongietorri, Jaunak prestatzen digun otordu bikain honetara. Jaunak bere maitasunean, beregana biltzen gaitu, beraren hitza entzunez gure zorionaren bidea asma dezagun eta, beraren ogia janez, pozaren adorez bizi gaitezen. Erreinuaren ordu ederrean aurkitzen gara une honetan.
Ospaketaren atarian, behar den jarrera egokian prantatu behar dugu. Apal eta errukitu dakigukeenari errukia eskatuz. Jainkoaren errukiak ez gaitu ezinean lagako.
– Jesus Jauna, gure bizipoz eta gure bizi-jakinduria. Erruki, Jauna.
– Jesus Jauna, betiko bizia ematen diguzun ogi bizia. Kristo, erruki.
– Jesus Jauna, gure bizilagun eta bidelagun egin zarena. Erruki, Jauna.
PREFAZIOA
Zerutar aingeru eta santu guztiekin bat egiten dugu eukaristi otoitz nagusian: guztiok batean abestuko baitiogu Jaunaren santutasun beteari. Horretarako, senti dezagun gure artean, bere gorputz-odolez bazkatzen gaituen Jesus Jaun Berpiztua.
GURE AITA
Aitaren Seme kuttuna dugu Jesukristo. Hari entzunez ikasi dugu gure Aitari denok deitzen...
HONA HEMEN
«Ni naiz zerutik jaitsitako ogi bizia; ogi honetatik jaten duena betirako biziko da», dio Jaunak. Zoriontsuak otordu onaren mahaira gondatuok!
B) IRAKURGAIEN MONIZIOAK
1) (EsZa 9, 1-6) Esaera Zaharren liburuan aurkezpen bitxia egiten zaigu: pertsona balitz bezala azaltzen zaigu Jainkoaren Jakinduria eta beretik eman nahi digu. Otordu ugari eta aberatsa atondu zaigu. Jakina, otordu aberatsenerako eskaintza Ebanjelioan egingo digu Jesusek.
2) (Ef 5, 15-20) Efesokoei eginiko gutunarekin goaz gaur ere. Paulok, kristau elkartean beharrezkoak diren zenbait jarrera seinalatzen dizkigu.
HERRI-OTOITZA
Jaunaren izenean elkartutako Eliza garenez, eska dezagun bizia gizaki guztientzat.
• Elizaren alde: Eukaristiaz janariturik, bizi dadin eta bizitzen lagun dezan.
• Herrietako gobernuen alde: hiritarren harremanak bakean bideratzen saia daitezen.
• Oporretan aurkitzen direnen alde: atseden hartu eta barrutik indartu daitezen.
• Sufritzen duten guztien alde: beren sufrimenduan Eukaristiako Jaunak barrutik poztu ditzan.
• Hemen bildu garen guztion alde: Hemen jaten dugun ogia eta edaten dugun ardoa, bizi berriaren iturri gerta dakizkigun.
Entzun, Aita ona, zure seme-alaben eskariak. Eta emaguzu Berri Onaren arabera bizitzeko poza. Jesu Kristo gure Jaunaren bitartez.
HOMILIA
Joanen 6. atalak Eukaristiaren inguruko gai asko aztertzeko aukera jartzen digu eskuerara: fedea, Jesusen pertsona, atxikimendua... Zein baino zein ederragoak gaiok. Baina, gaur Eukaristiari berari begiratu behar diogu zuzen-zuzenean. «Har ezazue eta jan» hitzotara bildu behar dugu kontenplazio sakonean. Eukaristian ospatzen duguna, horrelakoxe zehatza da eta horrelakoxe gorpuzduna! «Jatekoa eta edatekoa».
Eta beharbada, «gorpuztasun» horixe da gehien eskandalizatzen gaituena. Oso «espiritualizatzaile» onak gara. Buruan kabitzen ez zaigun guztia, «espiritualizatu», idealizatu, interpretatu egiten dugu. Eta behin «gorputzaren» pisua kenduz gero, lasai gelditzen gara. Hortik aurrera, bakoitzak bere erara berrirakur dezake misterioa. Juduentzat eskandalu handia zen, Nazareteko mutil batek horrelakoak esatea. Pertsona ezagunegia eta zehatzegia zen. Eta Eukaristia ere hain ogizkoa, hain haragizkoa, hain ukitzekoa izan ez balitz, tira!
«Nola eman diezaguke honek jatera bere haragia?». Eskandaluaren galdera. Eta hementxe gaude erabakibehar nagusiaren aurrean: edota eskandalizatu egiten zara edota esker onez ahozabalik gelditzen zara dohain ikusgarriaren aurrean! Bietako bat. Eta, gainera, bizi nahi baduzu, zure sinesmenak «jateko eta edateko» horren aurrean errenditu beharra dauka.
«Ez duzue bizirik zuengan». Eukaristiarik gabe ezin ote daiteke bizi? Bizi bai! Baina Jesusen erara ez! Jesusek ematen duen biziera berezia da. Berri Onaren moldea apartekoa da. Eta Eukaristi ogia jaten ez dutenak, Jesusengan sinesten ez dutenak, bizi, bizi dira. Baina, Berri Onaren estiloa beregan gertarazi nahi duenak, Eukaristian Jesusen haragia jan beharko du. Asko eta asko bizi diren erara bizi nahi duenak, ez dauka gauza hauetaz zer kezkaturik. Baina... Berri Onaren eskaintzaz bere bihotza poztu nahi duenak, Jainkoak ematen duen barne-konfian-tzaz bizi nahi duenak, Jaunaren presentziak eutsirik bizi nahi duenak... Eukaristia behar du bere bizi-ardatz. Beste biderik ez dago.
Bizi-ogi hau jateko, ez zaigu fedea besterik eskatzen. Fedeak jatordu bikainera ekarriko du. Lehen irakurgaiak zehaztu digun otordu festatsua prest daukagu. Baina, ez ideia mailako bilera egiteko, jateko baizik. Jainkoak bere adiskidetasuna eskaintzen digu jatorduaren bidez. Gurekin bizi nahi du. Bere jainkotasunean parte hartzera gonbidatzen gaitu. Bere ahogozo berezia gustarazi nahi digu. Jainkoa gozoa da! «Goza ta ikus zein den gozoa».
Zein bikaina eta ustekabekoa den, giza errealitateen bidez Jainkoaz gozatzea! Ogiaren bidez Jauna hartu. Eta bihotza fedez Jaunarekin elkartzen zaizunean, den guztia Jainkoaren adierazle bihurtzen ez zaizu ba! Lagun hurkoa, izadia, festa, harremana, osasuna, gaixoaldia...
Eta hau guztia «ikasigabeei eta zentzugabekoei» egiten zaien eskaintza da. Eukaristia ahulen otordua da, merezi ez dutenen jatordua, duintasunik ez dutenena. Bizia «behar» dutenei eskuartean jartzen zaien janaria da Eukaristiakoa. Bekatariok badugu pozik. Ez gara otordu honetatik kanpo gelditu. «Hautsita daudenentzako» presentzia da Eukaristia.
Eta Eukaristia honek bi eratako elkartasuna sortzen du, gaurko Ebanjeliotik begiratuz:
1. Jaten duenaren eta Jaunaren arteko elkartasuna, alde batetik. «Ni jaten nauena Nigandik biziko da». Batasunaren esperientzia. Jaunak gurekin bat izan nahi du. «Niregan dago eta Ni harengan». Errealismo ikusgarrizko esaldiak dira. Pentsa genezakeen baino elkartasun estuagoa. Pentsatzeko gehiegia eta, hala ere, egiazkoa, benetakoa!
2. Eta, bigarrenik, jaten duenaren barrena eta bizia ere elkartu, bateratu egiten du. Espiritua eta gorputza bateratu egiten dira. Gorputzaren jabe Espiritua hasten da izaten. Eta gorputza espirituaren kokaleku gertatzen da. Dagoeneko, jatea ez da ekintza biologiko hutsa, pertsonen arteko elkartasuna baizik. Musu bat ez da atseginezko hurbiltze soila, maitasunezko bateratze baizik. Ardoa ez da lurraren fruitu soil, Elkargoaren ezaugarri baizik. Barrua batasunak edertzen duenean, errealitate txikienak dohain handienaren adierazle gertatzen dira.
Eukaristia ospatzen eta jaten dugunok, ikasiko ote dugu gure gorputzez egiten duguna espirituz bizitzen! Eukaristiaren errealismo elkartzaileak bat egingo ote gaitu hartzen dugun Jaunarekin! Jainkoaren bizitik bizi nahi dugunok, ikasiko ote dugu Jesusen erara bizitzen gure eguneroko bizitza! Desafio handia daukagu honetan!
Sinesten al duzu? Zer da zuretzat Eukaristia: presentzia, elkartasuna. Edo iganderoko ogi zatia, iganderoko eginkizun deboziozkoa? Hain ogi gutxitan eta hain ardo gutxitan Jauna jateko eta edateko, aizu!, Espiritu asko behar da. «Bete zaitezte Espirituaz» esan digu Paulok. Bestela, ezer gutxi ulertu ez ezik, eskandalizatu ere egingo gintuzke, hain ukigarri eta hain materiala den Eukaristia ogizko eta ardozko honek! Sinesten al duzu?
Jan dezagun bizia Eukaristia honetan. Eta bizi gaitezen!
Liturgi lagungarriak
A) APAIZAREN MONIZIOAK
AGURRA ETA SARRERA
Jaunaren indarra izan bedi zuekin.
Gaurko Jainkoaren Hitzak tente bizitzera gonbidatzen gaitu, elkarrekin biziaren ogia banatzeko. Jainkoaren bidea elkarrekin egin behar dugu. Eta bide horretan denetarikoak gerta daitezke, baina beti Jaunaren laguntza gertuan daukagu. Laguntza hori eskainiko digu Jesusek gaur. Horrela, tente eta bidari, Jesu Kristo gure artean daukagula ospatuko dugu.
Hasteko, jabetu gaitezen zenbat kostatzen zaigun eguneroko bidean Jesusengan sinestea, beraren ebanjelio-bidetik iziltzea. Horregatik, bekatariok, barkaziozko errukia eskatzen dugu.
– Jesus Jauna, zu zara guretzako bizi-ogia. Erruki, Jauna.
– Jesus Jauna, zu zara gure erromesaldirako janari indartzailea. Kristo, erruki.
– Jesus Jauna, gure ogi zatitu eta erdibanatua. Erruki, Jauna.
PREFAZIOA
Eskertu dezagun Aita Jainkoa, pozik eskertu ere. Bizitzako gorabeheretan behar dugun ogi bizia gure esku utzi digu-eta Jesu Kristorengan eta elkarri diogun maitasunean.
GURE AITA
Jesus berak irakatsi zigun bezala eta batere beldurrik gabe, eska dezagun Aitaren aurrean eguneroko ogia geuretzat eta gizon-emakume guztientzat.
HONA HEMEN
Begira! Hauxe da Jesus, biziaren ogia, munduari bizia ematen diona. Zoriontsuak bere mahaitik jatera deituok!
B) IRAKURGAIEN MONIZIOAK
1 – Elias profetak sutsuki defenditzen du Jaunarekiko Ituna. Ez horrela Jezabel erreginak. Bestelako jainkoak nahi ditu, eta Elias harrapatu eta hil egin nahi du. Basamortura ihesi, Elias akituta dago. Jauna laguntzera datorkio.
2 – Paulok kristau bizitza jator bati dagozkion aholkuak luzatzen dizkigu. Jasotzekoak dira benetan!
HERRI-OTOITZA
Senideok, Jainkoaren Hitza entzun ondoren, egin dezagun otoitz gizon-emakume guztientzat Jainkoaren bizi-dohaina eskatuz.
• Eliza osoaren alde: betiko bizitzaren helmuga aurrean duela, etsi gabe aurrera egin dezan ebanjelizatze-lanean.
• Herrietako agintarien alde: herrien arteko harremanak pozez eta bakez girotzen eginahalaz saia daitezen.
• Esperantza galdu eta bizitzeko eta lan egiteko gogorik gabe bizi diren gazteen alde: gure gizarte honek berriro ere horiei ilusioa pizteko bideak sor ditzan.
• Sufritzen duten guztien alde, beren sinesmena sufrimendu artean bizi dutenen alde: biziaren ogiak bizi-indarra eman diezaien ondokoak zerbitzatzen jarraitzeko.
• Ospaketa bizi-emaile honetan elkartu garenon alde: elkarrentzat onak eta errukitsuak izan gaitezen, elkarri barka diezaiogun eta Jainkoaren antzekoak izan gaitezen.
Eskerrak, Jauna, eman diguzun biziaren dohainagatik. Dohain horrek indartu gaitzala zure erreinuaren lana burutu dezagun. Jesu Kristo gure Jaunaren bitartez.
HOMILIA
Jesusek ogien ugalketa egin eta mendira ihes egin zuen. Jendeak, ordea, errege izendatu nahi. Nork emango die, bada, Jesusek ematen diena? Berarengan dakuste inolako zalantzarik gabe beren esperantza guztiak beteko dituen Mesias askatzailea.
Jesusek, ordea, jarraitzaile berotu haiek guztiak, beste maila batera nahi lituzke eraman. «Ni naiz biziaren ogia» esaten du. Alegia, ogien ugalketa bide bat, aitzakia hutsa,izan da: Berak beste ogia eman nahi die aditzera. Eta ogi hori «sinesmenez» jaten da, Jesus bera baita. Benetako jokabidea ez da Jesus errege egin nahia, Jesus Aitak bidalitakoa bezala onartzea baizik. Jesusekin aurrez-aurre topo egin behar dute. Eta Jesusen aurrean fedezko postura erabakiorra hartu. Jesus onartzea da gizon-emakumeoi ematen zaigun betetasun borobila. Horretatik kanpo ez dago betetasunik.
Hori, baina, onartezina gertatzen zaie jateko arrunta espero zutenei. «Ni naiz» horri marmarrez erantzuten diote. Argi erakusten dute «marmar" horrekin, haiek Jesusek ematen zuenaren bila zebiltzala, ez beraren bila. Izan ere gauza harrigarriak, ideiak, doktrinak... horiek onar daitezke, baina Jesus betetasun bezala onartu? Ezagutuko ez balute bezala! Aita Jainkoak emandako dohaina ez litzateke hain ezaguna eta hain «haragizkoa» izango. Bai zera!
Baina Jesusek betirako bizia ematen du. Jesus da betiko biziaren emailea. Betiko bizi hori han daukagu helmugan, Eliasek harrapatu nahi duen «Jaungoikoaren mendian». Baina Eliasi bezala, guri ere harako bidea latza eta zaila gertatzen zaigu. Nekatu eta etzan egiten gara. Basamortuak aukera gogorrak ditu denak. Eliasi, orduan, jatekoa ematen zaio. Eta janariaren indarrez helmugarainoko bide luzea egin ahal izango du. Ez bestela!
Gure fede-bizitza ere ez al da basamortuko ibilbidea? Gure bideak ere, Eliasenak bezalaxe, badu bere helmuga. Zenbait esalditan zehaztu zaigu helmuga hori: «Niregana etorri», «Nik piztuko dut hura azken egunean», «betirako bizia»... Helmuga hau ere bidearen azkenean dago, ez da bat-batean lortzen den zerbait. Eta fede-bizitza hori zaila da oso. Beste bide eta postura asko dauzka aurrean kontrara jarriak. Eta guk ere, Eliasen arrisku bera dugu: nekatuta esertzekoa. Dena utzi eta kitto! Zertarako hainbeste nahasketa eta alfer-neke. Zertarako hainbeste sufrimendu?
San Paulok zehaztu digu ederki asko bide hori, hainbat sufrimendu sortzen digun bide hori: «onak» izan behar dugu, «errukitsuak, barkatzen jakin behar, maitatu egin behar»... «Izan zaitezte Jaungoikoaren antzekoak» esan digu. Eta hori ez ote da gehiegizkoa guretzat? Igo ezin dugun aldapa ez ote da hori?!
Baina hortxe janaritzen eta indartzen gaitu Jesusek. Bera da biderako indartzen gaituen dohaina. Eta orain bide-indar duguna, gero helmugako poz gertatuko zaigu betiko. «Hartzazue eta jan guztiok honetatik». Zer eskatzen zaio gaur nere fedeari? Zer zailtasun bizi eta topatzen ditut nere fede-ibilbidean? Zerk nekatzen eta indargabetzen dit fedea?
Eta, agian, hari horretatik, aurreragoko galderak ere egin beharko genituzke: bidean al gabiltza? Bide bat ba al daramagu gure fede-mailan? Fedezko prozesu bat, fedezko ibilbide bat ba al daukagu? Edo gure fede-bizitza ez al daukagu nolabaiteko zoriaren esku? Nik gaur nire fede-bizitzaren beharrak ezagutzen al ditut, nondik nora joan nahi dudan badakidalako? Ezagutzen al ditut nire ahultasunak? Edo geldirik al nago, etzanda?! Giza-mailan hazitzen eta garatzen naizen neurrian hazten eta garatzen al naiz fede-mailan? Edo, hainbestetan egin behar genukeen galdera, giza-mailan gizon edo emakume egin, eta fede-mailan ume gelditu?
Eukaristia ospatzera goaz. Eta une honetan ezin ahaztu, aipatzen ari garen dohaina, Jesus bera, Eukaristian ematen zaigula. Eukaristia bizi-bultzada dugu. Eta esker onez hartu behar dugu. Betiko biziaren misterioa ospatzera goaz. Janari honek indartu gaitzala gure fede-bizitzan eta elkarte bezala bizi dugun erromes-aldi latzerako.
A) APAIZAREN MONIZIOAK
AGURRA ETA SARRERA
Jesu Kristo gure Jaunaren bakea, bizia eta maitasuna izan bitez zuekin!
Zergatik elkartzen gara fededunok igandero? Erantzuna, segurenik, Jainkoaren maitasunak emango liguke. Jesusen janaria behar dugu bizitzan aurrera egiteko, Ebanjelioarekin leial jokatzeko, Jainkoaren maitasunetik bizitzeko.
Hauxe da Jesusen mezu zoragarria: Jainko Aitak Jesusen bidez eta bitartez, maitasunaren ogia ematen digu. Dohainez asetzen gaitu, guk geure aldetik dena dohainez blai utzi dezagun. Biziaren ogia ugaltzen digu gure Jaun onak.
Aitak maite gaituela jakinik, eska dezagun barkazioa. Jo dezagun Jaunaren erruki maitalera.
– Jesus Jauna, zu zara bizidunen ogia. Erruki, Jauna.
– Jesus Jauna, dohaina neurrigabe ugaltzen duzuna. Kristo, erruki.
– Jesus Jauna, maitasuna biziarazten diguzuna. Erruki, Jauna.
PREFAZIOA
Jesusen oroigarria egingo dugu orain: berak agindu zigun bezala, esker onezko otoitza egingo diogu zeruko Aitari, eta Eukaristiako ogia zatitu eta banatuko dugu.
GURE AITA
San Paulok esan digu bigarren irakurgaian, kristauok Jaun bat bakarra daukagula, fede bera, bataio bera, guztion Aita den Jainko bera. Hori horrela, familia bat osatu eta pozik esaten dugu.
HONA HEMEN
«Ni naiz zerutik jaitsitako ogi bizia; ogi honetatik jaten duena betiko biziko da», dio Jaunak. Zorionekoak otordu honetara gonbidatuok.
B) IRAKURGAIEN MONIZIOAK
HERRI-OTOITZA
Fede berean elkarturik eta Espiritu berak eraginik, jaso ditzagun gizon-emakumeen kezkak eta beharrak, eta jo dezagun guztion Aitarengana.
• Elizak Jainkoaren maitasunaren notizia hots egin dezan, Jesusek bezala bizi-ogia banatuz.
• Munduko herrien artean solidaritatezko harremanak indartu daitezen. Herri behartsuenak izan ditzagun gogoan.
• Era batera edo bestera, erietxeetan, kartzeletan, gure kaleetan sufritzen ari diren guztien alde: esperantzaren eta adorearen ogia ugari izan dezaten.
• Otoitz egin dezagun jateko ogirik ez daukatenen alde eta bizitzeko zorionaren ogirik ez daukatenen alde.
• Elkarte hau osatzen dugunok, ogiz aseak izan garenez gero, besteen beharrei begira bizitzen ikas dezagun.
Entzun, Aita ona, fede beroz egin dizkizugun eskariok. Ase itzazu gure beharrak. Jesu Kristo gure Jaunaren bitartez.
HOMILIA
Senideok: San Markosen Ebanjelioa alde batera utzi eta, sei igandez, San Joanenaren seigarren kapitulua irakurriko dugu. Gaur entzun dugun gertaera hauxe du kapitulu horrek abiapuntu. Jendetaldea beharrean ikusten dugu. Eta Jesusek ogia eta arrainak ugaltzen ditu, beharraren arabera eta gainezka, sobratzeraino.
Gertaera honen eskutik, Jesusek bere nortasuna eta bere asmoak agertuko dizkigu datozen sei igandeetan. Jesusekiko gure harremanak nolakoa izan behar duen ikusiko dugu patxadan. Baina gaur, abiatzeko, Jesusek ogia banatzean zer gertatzen den begiratu behar dugu batik bat. Zer gertatzen den? Eliseok lehen irakurgaian esandakoa gertatzen da: «Jango dute, eta hondarrak geldituko dira oraindik». Ematearen emankortasuna. Emandako gutxiak sortzen duen ugaria. Bihotz handiak gauza hutsarekin egin dezakeen mirari handia. Horixe gertatzen da Jesusekin ere Ebanjelioan.
Jesusen jauntasunari antzeman al diozu? Hori da Jaun izatea. Hori da edertasuna. Hori da Pazkoko Jaun berpiztuaren ahalmena. «Handik laster Pazkoa baitzen», Joanek esan digunez. Pazkoko Jaunak bere maitasunaren ogiz asetzen gaitu eta behartsuak asetzera bidaltzen gaitu.
Eta, entzule horrek barkatuko didazu nire atrebentzia, baina gaurko ebanjelio-zati honen ondorioak ateratzera gonbidatzen zaitut. Izan ere, telebista medio, hilero eta egunero eta orduero jasotzen ditugu herri pobreetatik datozen irudi ikusgarri eta izugarriak. Gosea, gorrotoa, beharra... duintasunaren arrastorik ez da. Pobreek egin behar izaten dituztenak, bizitzeko! Hainbestetan ikusten dugu pertsona zakurren parera eraitsia! Gure bizigirora etorrita ere, konparazioak berak min ematen du baina, bertara etorrita, bada beharrik. Langabezian aurkitzen diren gazteak edo gurasoak ezin ahaz daitezke erraz.
Gaur ere Jesusek bere ikasleei esandakoa esaten digu: «Nondik erosiko dugu, guzti horiek jateko adina ogi?». Bai, guk daukagu behartsuen gosea eta beharra konpontzeko enkargua. Jendetalde ikusgarria da. Gure zibilizazioaren zutabeak kolokan jartzen dituen egoera lotsagarria da gure munduak erakusten duena. «Emaiezue jaten». Ez al du San Paulok esan Aita bera dugula eta Jaun bera eta Espiritu bera? Ez gara ba ipuiak esaten ibiliko, ala?
Gaurko ebanjelio-zatiak azaldu digun ogi-ugalketa benetan adirerazgarria da: alde batetik, Jainkoaren maitasuna adierazten baitu eta, bestetik eta horri loturik, giza solidaritatea. Eukaristia ez da kulto hutsa edo otoitz hutsa edo festa hutsa. Banatzea ahazten zaionean, Eukaristia hustu egiten da, sentidu gabeko hitz-jario hutsa gertatzen da.
Nola egiten dut nik ogi-ugalketa? Nola ematen dut nik jaten? Dudarik gabe, hitz erabakiorra, banatzea da, konpartitzea, elkarbanatzea. Ez al da beste asko bezala hitz huts eta erabilgarria gertatuko! Ez al da gure asmo onen adierazgarri ondorio-gabekoa gertatuko! Nola ugaldu dezaket dohaina behartsuentzat nire bizitzan?
– Nire dirua ugaltzen dut, gordetzen ez dudanean. Bankuetan edo akziotan arduraz gorde beharrik sentitu gabe ematen dakidanean, orduan ugaltzen dut nire dirua.
– Nire etxea ugaltzen da, etxekoak ez diren pertsonak hartzeko ateak irekitzen ditudanean, eta ez adiskide eta ezagunentzat bakarrik. Pobreez beteriko etxea asko ugaltzen da.
– Nire denbora ere ugaldu egiten da, entzutea besterik eskatzen ez dutenekin maitasunez alferrik galtzen dudanean.
– Nire maitasuna ugaldu egiten da, eta zenbat ugaldu gainera!, guztiengana zabaltzen dudanean, nire kutunentzat bakarrik gorde ordez.
Eta era honetako adibideak zehazten egun osoan jarrai genezake, baina zertarako! Zerbait esku artean edo zeure inguruan ikusten duzunean, egiozu zeure buruari galdera hau: nola ugaldu dezaket hau? Eta zure inguruan beharrean daudenei begiratzen asmatzen baldin baduzu, zuk ere behartsuentzako ogia ugaldu ez ezik, zeure dohaina ugalduko duzu.
Kontua ez da geure kontzientzia lasaitzea. Zerbait eman eta geurea behintzat ondo bete dugula pentsatu ahal izatea. Ez, ez da hori. Hirugarren Mundua, langabezia, drogomenpetasuna, sida... Eukaristiari bihotzean sartutako arantza zorrotzak dira. Eta fededunaren haragi-haragian sartutako ziri pentsarazleak.
«Bat bakarra da gorputza, bat bakarra Espiritua; bat bakarra itxaropena ere. Bat bakarra, elkartzen gaituen Jauna, bat bakarra guztion Aita». Egia ote? Herri pobreetan hilzorian dauden horiek eta guk Aita bera? Gehiegi daukagukok eta beharrezkoena ez daukatenek, Aita bera?
A!, eta gauza bat: ez zaitez hasi, guk ezer gutxi egin dezakegula eta horrelako pailazokeriak esaten, aditu? «Nondik erosiko dugu, guzti horiek jateko adina ogi?». Jesusek aski izan zituen bost ogi eta bi arrain. Ez da asko behar. Ez zaitez ibili egitura handiak aldatzeko amets mesianikoetan. Solidaritatezko detaile txikiak asko ugaltzen dira, neurrigabe. Jesusek gaur ez dizu asko eskatzen. Dena eskatzen dizu. Eman ere dena eman baitizu.
Zure inguruko pobreei, munduko pobreei, solidaritatez esan diezaiegun esertzeko eta banatu dezagun biziaren ogia. Banatu dezagun Jainkoaren maitasuna geure maitasunez. Bana dezagun Eukaristiako ogia, eguneroko ogiz. Bana dezagun Jainkoaren askatasuna, eguneroko osasuna bideratuz. Ez dezagun, solidaritate faltaz, Eukaristia baliogabetu!
Liturgi klagungarriak
A) APAIZAREN MONIZIOAK
AGURRA ETA SARRERA
Jesu Kristo gure Jauna, bizia ematen duen ogia, bego zuekin.
Abuztuan sartu ezkero, gure gizarteko bizigiroa aldatu egiten da. Jende asko joan zaigu oporretara. Gu Eukaristi mahai honen inguruan biltzen gara gaur ere. Denoi janari bat bera ematen digu Jesus gure Jaunak, biziaren ogia, biziaren hitza, bere gorputz-odolak.
Jesusen gorputz-odoletan parte hartzeak, noski, gure bizitza eta gure bihotza berritzera garamatza. Ospakizun bizigarri honen muinera sartu aurretik, eska dezagun gure biziera eroriaren barkazioa. Garbi ditzagun gure bihotzak, elkartasunerako.
- Jesus Jauna, zeruko ogi bizia. Erruki, Jauna.
- Jesus Jauna, betiko biziaren hitzak dituzuna. Kristo, erruki.
- Jesus Jauna, zeure mahaira gonbidatzen gaituzuna. Erruki, Jauna.
PREFAZIOA
Bat egin dezagun Eliza osoaren esker onean. Espiritu Santuak bihur ditzala lurraren emaitza hauek ogi biziemale.
GURE AITA
Eska diezaiogun Aitari eguneroko ogi bizigarria bere nahia egin diezaiogun.
HONA HEMEN
«Ni naiz zerutik jaitsitako ogi bizia; ogi honetatik jaten duena betiko biziko da», dio Jaunak. Zorionekoak otordu honetara gonbidatuok.
IRAKURGAIEN MONIZIOAK
HERRI-OTOITZA
Jo dezagun gure beharrekin Aitarengana, beti gertutik ikusten baititu gizadi osoaren premiak eta negarrak. Egigun otoitz.
- Bizitzeko ogirik ez daukatenen alde, krisialdiak pobretu dituenen alde: gu guztiok solidaritatera ireki gaitzan, haiek duintasunean bizitzeko behar dutena izan dezaten.
- Mundu guztian zabaldurik dagoen Elizaren alde: berak hartu duen ogi bizia, guztiei bana diezaien, guztiei poza eramanez.
- Oporretan aurkitzen diren guztien alde: atseden hartuz eta indarrak berrituz, Jainkoarekin topo egin dezaten.
- Gaixoen alde, istripuz hil edo zauritu direnen alde, ezbeharren bat izan dutenen alde: Jesusen Berri Onaren ogiak barrutik biziberri ditzan.
- Biziaren ogia elkarbanatzera etorri garen guztion alde: berak ase dezan gure bizinahia eta besteena asetzera eraman gaitzan.
Zuri dei egiten dizunaren gertuan zauden Jainko Aita, entzun eskari hauek eta emaguzu behar duguna. Jesu Kristo gure Jaunaren bitartez.
HOMILIA
Adiskide, Jesusek ogia ugaldu zionean (joan zen igandean irakurri genuen hori), sekulako ezustea hartu zuen jendeak. Une hartan ohartu ziren, Jesusengan berek behar zuten erregea zeukatela. Ez zeukatela aurrerantzean beste inoren bila ibili beharrik beren beharrak konpontzeko, beren gose-egarriak asetzeko. Betidanik espero izan zuten mesias handia, seguru asko beren aurrean zeukaten. Huraxe egin behar zuten errege. Baina Jesusek, «errege etorriko zitzaizkiola oharturik, ihes egin zuen berriro mendira, berak bakarrik». Jendea bila dabilkio. Estu eta larri bila, aurkitu arte. Eta une horretan hasten da Jesusen katekesia.
Zer katekesia? Jesusek nahi duena ez da azaleko beharra konpontzea: gose zegoen talde hari gosea kentzea, alegia. Ez, Jesusek harutzago joan nahi du. Ogi-ugalketa honek Jesusen egiazko ezaguera ekarri behar luke. Baina gu beti azalekora erortzen gara, errazera, gainekora. «Nire bila zabiltzate, ez noski ezaugarriak ikusi dituztelako, baizik ogia jan duzuelako eta ase zaretelako». Gaur balio duen baina biharko desegiten den janariaren bila dabil jendea. Jesusek mirari baten bidez gosea kendu diela ikusten dute. Behar guztiak konponduak ikusten dituzte.
Eta jarrera hori ere ez da harritzekoa! Izan ere, beharra eta konponbidea elkartzen direnean, ez dugu asmatzen aurrerago begiratzen. Zer gertatu zitzaion Israel herriari? Jainkoak Egiptotik atera zituen. Badoaz basamortuan zehar, baina zer janik ez. Eta beren beharra konponduko dien Jainkoa behar dute. Beren beharretik neurtzen dute Jainkoa. Eta marmarra sortzen da. Ez dute Jainkoaren jokabida ulertzen. Ahaztu dute dagoeneko Egiptotik atera dituela. Ahaztu dute itsasoa erraz asko igari zutena.Une honetako beren beharretik neurtzen dute Jainkoa. Eta ez da harritzekoa! Basamortuko zailtasunak eta ezinak gogorrak dira. Eta giza-bihotza ahula da.
Guk ere baditugu gure basamortua eta gure beharrak. Eguneroko bizitzaren ibilbidea gogorra gertatzen zaigu, oso gogorra. Eta han sentitzen den gose-egarriak izen asko ditu: zorionaren gosea, maitasunaren gosea, egiaren eta bizipozaren gosea... Eta zorionaren edertasuna behatz-puntaz ukitzen dugunean, badirudi dena konpondu zaigula, eta hortxe gelditu nahi genuke beste sakontasunik gabe. Gure beharretik neurtzen dugu Jainkoa, gure beharrak Jainkoagandik neurtu ordez.
Eta begira: Jainkoak, bai guri bai Israel herriari, dohain handiagoa erregalatuz erantzuten digu. Hasierako ogia, hasierako konponbidea, handia baldin bazen, orain ematen diguna handiagoa. «Ni naiz biziaren ogia. Niregana datorrena ez da gosetuko». Eta eskaintza horren aurrean, denok geure barrura sartu beharra daukagu. Ez du merezi beharren azalean ibiltzea. Ez du merezi benetan asetzen ez duten janarien bila ibiltzea. Bada betiko eta sakonetik asetzen duen ogia, eta hori bilatu behar dugu. Uneko goseak azaletik asez, ez dugu lortuko gure giza-izatearen sakonera sartzerik. Eta beti ogi-bila bizi beharko dugu. Asko gabiltza askotan erabat engainaturik.
Izan ere, inoiz ez bezalako eskaintzak eta ahalbideak dauzkagu zoriontsu izateko eta zoriontsu bizitzeko. Eta hainbeste aukera eskura edukita, Jainkoa baztertu egin dugu askotan. Jende askok ez du gaur bertan erlijioaren beharrik sumatzen bere beharrak konpontzeko. Eta baztertu egin du Jainkoari dagokion guztia. Zertarako Jainkoa, guk geurea konpon badezakegu? Erlijioa beste garai bateko kontua ikusten dute; zientziak eta madikutzak eta ekonomiak eta, gaur adinako indarrik ez zeukaten garaikoa. Gaur asko dezakegu, ia dena. Eta erlijioari dagokion ia guztia ezkutatu dugu gizartetik. Komunikabideetan ez da Jainkoaz eta erlijioaz hitz egiten. Horiek ez daude jendearen beharren artean.
Baina, zer lortu dugu? Espero genuen poza eta zoriona eta lasaitasuna eta etorri al zaizkigu produkzio-mundu ahaltsu horretatik? Gaurko munduan hainbeste indar edukita, zergatik jende askok bizi duen ezina eta hutsunea? Ezertarako betarik gabe, ito-larrian gabiltza lan eta jan. Baina gero, gure denbora librean, gure harremanetan, senideartean, zergatik barrua ase-ezinik, zergatik bizitzari behar duen barne-poza eman ezinik? Gaurko gizartearen adierazgarririk nabarmenena bezala «hutsunea» jartzen du aditu askok. Jende asko hutsik dabil, hutsak hartuta. Goserik. «Zerbaiten» beharrean, «zerbait» hori zer den zehaztea askotxo kostatzen bazaie ere. Eta hutsune horrek antsietatea sortzen die. Judutarrek gaurko ebanjelioan bezala, «zer egin behar dugu?» galdetzen dute barru-minez. Dena egitea balitz bezala! Zerbait egin nahi, eta bidai bikainak, beste erlijio-esperientziak, erosotasunak, bizikizun atseginak... Erlijio bat alferrikakotzat baztertu, eta beste erlijioak sortu! Paradoxa zelebrak!
Ez ote zaigu gauzak sakon planteatzeko garaia etorri? Jainkoaren presentzia, gailendu dugun garai bateko «asmakizuna» ote da ala gizakiaren sakoneko egarriaren behar nagusiena? Gure izanahiak ez ote dauka, diruz eta produkzioz ase ezin daitekeen egarri sakona? Gure barruko maitasun-beharrari eta askatasun-nahiari benetan erantzungo dion «ogi» berezia ez ote dugu behar? Gizarteak begibistan jartzen digun arinkeria hutsaren ordez, ez ote dugu egiazko asetasunaren galdera egitera iritsi beharko? Ala, ez zaigu ba gertatuko geure barruak egiten digun eskabide sakonak beldurra ematen digula?
«Ni naiz biziaren ogia» esaten digu Jesusek. Hori entzutean, bi aukera dauzkagu nire ustez: «funtzionatzen» segi, tira aurrera oraintxe arte bezala; ala gure bizinahiaren eskakizunak serio hartu, barruko egarri sakonei kaso egin. Sakonetik bizi al gara? Bizi al naiz? Beharbada urteak ditut zertan nabilen galdetzera jarri ez naizela. Urteak, nire barruari axolarik eskaini gabe. Urteak nolahala aurrera eginez. Urteak Jainkoa badenik ere pentsatu gabe. «Ni naiz biziaren ogia». Jainkorik gabe bizi daitekeela? Asko bizi dira! Eta ez dela Jainkorik gabe hain gaizki bizitzen? Batzuk ondo ere bai! Gizarte aurreratu batek ez daukala Jainkoaren beharrik arazoak konpontzeko? Badakit ezetz! Baina... gizakiaren barruko ase-ezinak nola ase?!
«Hau da Jainkoak nahi duen egintza: sinets diezaiozuela Berak bidali duenari». «Niregan sinesten duena ez da behinere egarrituko». Egiazko ogia, betirakoa eta sakona, esku-eskura jartzen zaio gure fedeari. Berritu dezagun fedea, eta jasoko dugu gure basamortuan sakon-sakonetik aseko gaituen dohaina. Jasoko dugu bizia ematen duen «ogia».
Liturgi lagungarriak
A) APAIZAREN MONIZIOAK
AGURRA ETA SARRERA
Anai-arreba maiteok: Jesu Kristo, gure gidari eta artzain ona, izan bedi zuekin.
Gaur, Ebanjelioan, Jesusen hitz hauek entzungo ditugu: «Zatozte zuek bakarrik leku baztertu batera, atseden pixka bat hartzera». Hitz hauek beharrezkoak ditugu guk ere gaur. Atseden beharrean aurkitzen gara denok, geurekin eta Jesu Kristorekin topo egiteko.
Ospaketa hau gerta dadila guretzat barru-barruko atseden eta bake. Jesu Kristoren hitzak eman diezagula barne-bake gozoa.
Hasteko, apaltasunez eta fede sendoz eska dezagun Jainkoaren barkazioa geuretzat eta gizon-emakume guztientzat.
- Jesus Jauna, zu zara gure atseden eta gure bake gozoa. Erruki, Jauna.
- Jesus Jauna, zu zara gure gidaria eta gure artzain ona. Kristo, erruki.
- Jesus Jauna, zuk eramaten gaituzu bizi-larretara. Erruki, Jauna.
PREFAZIOA
Igandero bezala, beste behin Jainkoari eskerrak ematen dizkiogu bizirako bidea urratu digulako. Eskertzeaz batera eska diezaiogun bere bizia ugaldu eta sakondu dadila guregan.
B) IRAKURGAIEN MONIZIOAK
1) Norabiderik gabe, noraezean dabiltzanak, batzuetan topatzen ditugu geure inguruan bertan. Une batzuetan, guk geuk ere, aurkitu izan dugu geure burua erdigalduta. Israel herriak ere probatu zuen horrelakorik: Jerusalemdik urrun, desterruan, bere onetik kanpo... Profetak ematen dio geroko bidearen berri. Entzun!
2) Israel herria izan zen Jaunaren begiko kutuna: Jaunaren agintzariak beteko zitzaizkion herri aukeratua. Herri hartatik kanpo, bazirudien ezin zitekeela salbazioa gozatu. Jesu Kristoren etorrerak, ordea, kontuak erabat aldatzen ditu.
HERRI-OTOITZA
Jainkoaren Hitza entzun eta hausnartu ondoren, bat egin dezagun gizon-emakume guztien aldeko otoitz-saioan. Artzain onaren bakea eska dezagun guztientzat.
• Gizon-emakume guztien alde egigun otoitz:
ez daitezela ardi galduak bezala ibili; egian, maitasunean eta itxaropenean sendotu dezatela beren bizitza.
• Kristau-elkarte guztien alde egigun otoitz:
bakoitzak bere ahalmenen eta eginbideen neurrian, Jainkoaren Hitzaren argia munduan zabal dezagun.
• Besteen erantzukizun handiagoa daukatenen alde egigun otoitz: sendagile, herri-gidari, enpresari...
beren esku daudenen beharrak eta premiak kontuan izan ditzaten eta besteen zerbitzura bizi daitezen.
• Egun hauetan oporretan eta atseden hartzen aurkitzen direnen alde egigun otoitz:
beren bizitza berritu eta arnastu dezaten.
• Hemen, ospaketa honetan bat eginik gaudenon alde egigun otoitz, gaixoen alde bereziki:
bakea, beharrezko baretasuna eta bizipoza aurki ditzagun, besteen bizigiroa poztu ahal izateko
Entzun, Aita ona, gure eta mundu guztiaren eskabideak. Eta zure ontasunak babes gaitzala mundu honetako bizibide latzean. Jesu Kristo gure Jaunaren bitartez.
HOMILIA
Adiskide maiteok! Bihotz-bihotzetik esaten dugu guk ere San Paulok bezalaxe: «Kristo da gure bakea». Bera aurkeztu zaigu, artaldea gidatzen duen artzain on eta gidari bakar. Eta bera agertu zaigu giza bihotzak barru-barrutik pozten dituen atseden bete eta beharrezko. Eguneroko bizitzaren zailtasuna eta ezina bizi ditugunok, gogotik aitortzen dugu Kristo dela barrutik eusten digun indarra eta bakea.
Izan ere, nekatuta gabiltza. Oraintxe entzun dugun ebanjelio-zatiak eskaini digun atalean, ikasleak nekatuta zetozen. Binaka bidali zituen Jesusek herriz herri Berri Onaren poza jende guztiari eskaintzera. Gauza ederrak ikusi zituzten, egintza bikainak. Ikusi zuten Berri Onak bazuela indar gizakien bihotzak sakon-sakonetik liluratzeko. Gizakiengan bizi berriaren amets ederra sortzeko. Eta pozik zetozen. Pozik, baina nekatuta. Pozik, baina urduri. Bihotza beteko esanbeharra zekarten. Hainbeste gauza ederren testigu izan ziren.
«Zatozte zuek bakarrik leku baztertu batera, atseden pixka bat hartzera». Bai, atsedena behar dute. Dena bere onera ekartzeko pausaldia eta isiltasuna behar dute. Aztoratuegiak dabiltza. Jesusek atsedenera ekarri nahi ditu. Eta horretarako isiltasunera eta bakardadera etorri behar dute. Jendeak ez baitie jatordurako ere astirik uzten. Eta beren artzain on duten Maisuarekin bakarrean egon beharra daukate. Maisuaren argitan dena argitu beharra daukate. Beren bizi-esperientziak berriz irakurri beharra daukate.
Jesusek, izan ere, oreka sanoa proposatzen digu. Dena ez da ematea, dena ez da jardutea, dena ez da egitea, dena ez da zalaparta, dena ez da gauzak aurrera nolahala atera-nahia. Batzuetan denok behar dugu bakardadea eta pausaldia, geldialdia. Dena ez da esan eta hitz egitea. Dena ez da hitza eta ideia. Guztiok behar dugu isilaldia. Zertarako pausaldia eta isilaldia? Zertarako izango da, bada? Barrura sartzeko eta barruko isilaldian hitz gordeenak entzuteko. Bihotzari atseden emateko. Kanpokoak isildurik, barrukoak entzuteko. Erantzukizuna ez da perfekzio-nahi itoa. Pertsonak bere barrura sartu behar du. Eta bere barruan maitasunaren iturri sakona oparotu eta aberastu behar du, gero handik eman ahal izateko. Emanahia ez da nahikoa, ez; zer emana ere behar da. Eta askotan emanahiaren eskutik abiada itoan gabiltza; baina zer emana agortuta. Eta hori ez da ona.
Opor-garaiak ditugu, atseden-garaiak. Oporra eta atsedena gauza bera balitz, ondo. Baina ez dakit ba, jende askok ez ote dituen oporrak hartzen, baina atseden gutxi. Nonbait jende askok uste du, oporrak ezertxo ez egiteko direla. Denbora alferrik galtzeko. Eta ezer ez eginez, ez du bihotzak atsedenik hartzen. Eguneroko tentsioa uztea, erlojupean bizitzearen tirabira lagatzea, ez da nahikoa. Hori ere ona da; baina zerbait gehiago behar du gure barruak. Bihotzak behar digun oporra ez da ezer ez egitea. Bihotzaren oporra poza da, festa da, sorkuntza da, nobedadea da. Bihotza, ezer ez eginean, hil egiten da, lotaratu. Bihotzak poza behar du!
Eta jende askok ez du isildu nahi, ez du bakarrik egon nahi. Hori eginez gero, barruan hutsunea sumatzen duelako, hain justu! Eta barruko hutsuneak tristetu egiten gaitu. Eta tristura horri ihes egiteko, esperientzia berriak bila daitezke, esperientzia berri eta zoroak; bizitza pixka bat piztuko diguten sentsazio hutsak dira. Baina barruari hutsa darionean, dena nazka bihurtzen da. Eta zenbat eta hutsago, orduan eta itolarri estuagoz ihes egin behar izaten zaio bakardadeari eta isiltasunari. Eta hor ez dago ez oporrik, ez atsedenik.
Makina bat berotzen denean, aski izaten da itzali eta pixka batean geldirik uztea. Baina gure kasuan ez da horrela. Pertsonak atsedena «sortu» egin behar du. Eta Jesusekin daukagu fededunok geure atsedenik onena. Gehiago ere esango nuke: geuregan daukagu atsedenik onena. Kanpoko esperientzietan ez, barrukoan daukagu bizitza pozten digun topaketa. Barrukoak kanpora atera behar ditugu. Oporraldia une eta gune egokia da bihotza sendatzeko. Barruko zauriak Ebanjelioaren aidera atera, sendatzeko. Zauriak ez baitira gordez sendatzen. Gaur Jesusek beregana biltzen gaitu, eta topaketa horretan barrua sendatuko digu.
Orduan bai, atseden harturik, besteengana hurbilduko zara, jende asko baitabil erruki beharrean. Orduan, zeure barrua aberasturik, joan zaitezke ematera, ingurukoen artzain izatera. Orduan, barruan daukazun baketik, bakea sor dezakezu. Orduan ez zara izango, zeu gaizki egonaz, inguruko guztia gaiztotzen duzun artzain urduri eta errea. Orduan, barruan poza duzula, dena pozez askatuko duzu.
Denok atsedena behar dugu. Geuk atsedena eta gure herriak ere bai. Une nekatu eta zailetan, bihotzak pozetara jaso beharra daukagu. Gure bizitzari arnasa eman behar diogu. Ezin gaitezke izan, bazterrak erretzen goazen artzain erretxin eta zorrotzak. Ardiek atsedena eta bake gozoa bahar dute. Geure bihotzari egiazko atsedena emango bagenio, inguruari atseden ematen ere asmatuko genuke. Seguru!
Adiskidea, atsedena behar dugu. Eta gaur Jesusek Eukaristiaren mahai aparteko honetara biltzen gaitu. Hemen emango digu atsedena, hemen poztuko gaitu. Hemen, ardiok artzain onarekin egindo dugu topo. Eta bihotza atsedenez edertuko zaigu. Behar dugu eta!
Gure cookieak eta hirugarrenenak erabiltzen ditugu helburu analitikoetarako eta publizitate pertsonalizatua erakusteko, zure nabigazio-ohituretan oinarrituta (adibidez, bisitatutako orrialdeak). Cookie guztiak onar ditzakezu "onartu" botoia sakatuz edo horiek konfiguratuz edo haien erabilera ukatuz "konfiguratu" botoia sakatuz. Informazio gehiago lor dezakezu edo, ondoren, doikuntzak aldatu gure Cookien politikan.
